Dergi 130

380

Güncel Gelişmeler Işığında Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması

saklı olup, bu hakların kullanımında ilgili mevzuattaki hükümlere

tabidirler. Bu kişilerin, Türkiye’deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım,

ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konula-

ra yönelik işlemleri, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından Türk vatan-

daşlarına uygulanmakta olan mevzuata göre yürütülür ancak bu hak

ve yükümlülüklerin kullanılmasında özel kanunlarda Türk vatandaşı

olma koşulu aranmışsa, Turkuaz Karta sahip olan kişiler bu haklardan

yararlanmayı talep edemezler. Bu bağlamda, TVK m.28 ile doğumla

Türk vatandaşı olup çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybeden

yabancılar (Mavi Kartlılar) için kabul edilen özel statüye paralel bir

statünün

uzun dönem ikamet izni ve süresiz çalışma izni sahibi ya-

bancılar bakımından da kabul edildiği

ve bu özel statünün Turkuaz

Kart hamillerini de kapsayacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Kuş-

kusuz, uzun dönem ikamet izni, çalışma izni ya da muafiyetleri ve

Turkuaz Kart iptal edilebilirken

Mavi Kartlıların statüleri yeniden

TVK m.28 uyarınca bu yabancıların da askerlik hizmeti yapma yükümlülükleri

yoktur. Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıy-

la, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında Türk

vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler; sosyal gü-

venliğe ilişkin kazanılmış hakları ise saklı olup bu hakların kullanımında ilgili

kanunlardaki hükümlere tabidirler. Bu kişilerin Türkiye’deki ikamet, seyahat,

çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi

konulara yönelik işlemler, ilgili kurum ve kuruluşlarca Türk vatandaşlarına uy-

gulanmakta olan mevzuat çerçevesinde yürütülür (TVK Uyg. Yön. m.52/2).

Aynı yönde bkz.:Ekşi, Yabancılar, s.98;Çiçekli Bülent, Yabancılar ve Mülteci Hu-

kuku, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016, s.104.

YUKK uyarıca uzun dönem ikamet izninin iptal sebepleri şunlardır: a) Yabancı-

nın, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması, b) Sağ-

lık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir

yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunması (m.45). UİK uyarınca çalışma izin

ve muafiyetlerinin ve Turkuaz Kartın iptalini gerektiren sebepler ise, yabancının

veya işverenin talebi dışında, yabancının çalışma izni veya çalışma izni muafi-

yetinin geçerlilik tarihinden itibaren altı ay içinde Türkiye’ye gelmemesi; İçişleri

Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığının uygun görüşünün bulunması hâli hariç, pa-

saportunun veya pasaport yerine geçen belgesinin geçerlilik süresinin uzatılma-

ması; UİK’te belirtilen hükümlere aykırı olarak çalıştığının tespiti; çalışmasının

herhangi bir nedenle sona ermesi; çalışma izni başvurusunun sahte veya yanıltıcı

bilgi ve belgelerle yapıldığının sonradan tespiti; yabancının Turkuaz Kart hamili

olması durumunda geçiş süresi içinde talep edilen bilgi ve belgeleri sunmama-

sı ya da bunların niteliklerini kaybettiğinin anlaşılması; yabancının YUKK’un 7.

15.ve

54. maddeleri kapsamında olduğunun İçişleri Bakanlığınca bildirilmesi;

kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışma-

sında sakınca olduğunun ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilmesi; sağlık

sebepleri veya zorunlu kamu hizmeti gibi mücbir sebepler dışında süreli çalışma

izinlerinde aralıksız olarak altı aydan, bağımsız ve süresiz çalışma izinlerinde ise