Dergi 130

384

Güncel Gelişmeler Işığında Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması

Kart Yönetmeliği m.19/3 uyarınca da Karttaki geçiş süresi kaydının

kaldırılmış olması gerektiği sonucu çıkmaktadır.

Yukarıda da anlatıldığı üzere, TVK m.12/1-b kapsamında, yatırım

yapan yabancılar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar dışında yabancı

eşlerinin de başvuruda bulunabileceği kabul edilmiş, ancak söz konu-

su yabancıların birden fazla eş ile evliliği

hâlinde izlenilmesi gereken

usule dair bir düzenlenme yapılmamıştır. Oysa yabancının, MÖHUK

m. 13/1. uyarınca yetkili tayin edilen hukuka göre geçerli birden fazla

evliliği söz konusu olabilir. Yetkili tayin edilen hukuka göre mümkün

olsa bile evli olan yabancının Türkiye’de tekrar evlenebilmesi elbette

kamu düzeni müdahalesi sebebiyle mümkün değildir. Ancak Türki-

ye dışında gerçekleşmiş olan ve MÖHUK m.13 uyarınca yetkili tayin

edilen hukuka göre de geçerli olan bu tür evlilikler, Türk hukuku

bakımından da geçerli kabul edilebilecektir. Yabancının birden fazla

geçerli evliliği olduğunda ve TVK 12/1-b uyarınca vatandaşlık talep

edildiğinde başvurunun nasıl değerlendirilmesi gerektiğinin düzen-

lenmemiş olması kanaatimize göre eksikliktir.

Görüldüğü üzere söz konusu çocuklar Türk vatandaşlığının yet-

kili makam kararıyla kazanılmasının genel sonucu olduğu için küçük

olmaları kaydıyla, TVK m.20/2 uyarınca belirli şartlar dâhilinde Türk

Bu noktada ayrıca Türk hukukunda yok hükmünde kabul edilen ancak bazı dev-

let hukuklarında ‘evlilik’ olarak kabul edilen eşcinsel evliliklerin de değerlendiril-

mesi gerekebilir. Bu birlikteliklerin nitelendirme veya kıyas yoluyla “evlilik” kate-

gorisine dahil edilerek, MÖHUK md. 13’e göre tayin edilen yetkili yabancı hukuk

uyarınca geçerliliği tespit edilse bile Türk hâkiminin eş cinsel birlikteliklerin Türk

toplumunun temel ahlâk anlayışına aykırı bulunması sebebiyle kamu düzenine

aykırılığı mülâhazasından hareket etmesi halinde MÖHUK m.5 gereği yetkili ya-

bancı hukukun uygulanamayacağı ve eş cinsel birlikteliklerin tanınamayacağı ve

konunun eleştirisi için bkz.: Sedat Sirmen, ‘‘Eş Cinsel Birliktelikler ve Bunların

Kanunlar İhtilâfı Hukukunda Düzenlenişi’’, AÜHFD, C.58, S.4 2009, s.871.

Nitekim yabancının birden fazla evliliğinin olması durumu YUKK’un aile ikamet

iznini düzenleyen 34. maddesinde dikkate alınmıştır. Buna göre, vatandaşı oldu-

ğu ülkenin hukukuna göre birden fazla eş ile evlilik hâlinde eşlerden sadece biri-

ne aile ikamet izni verilir. Ancak, diğer eşlerinden olan çocuklara da aile ikamet

izni verilebilir (m.34/2). Vatandaşı olduğu ülke hukuku ifadesi ilk başta MÖHUK

m.13/1 ile uyumlu görünse de gerek 13/1’in atıfla beraber uygulanması sebebiyle

milli hukuk dışında bir başka hukukun yetkili kılınması mümkün olduğundan

gerekse de vatansızlar, mülteciler ve uluslararası korumadan yaralananlar söz

konusu olduğunda MÖHUK m.4 gereği milli hukuk uygulanamayacağından, ka-

nunda ‘MÖHUK uyarınca yetkili tayin edilen hukuka göre birden fazla evlilik’

şeklinde düzenleme yapılması daha uygun olurdu.