394 / 457
393
TBB Dergisi 2017 (130)
Neşe BARAN ÇELİK
ti yaptığı veya bunlarla ilişki içerisinde bulunduğu tespit edilenler ile
taksirli suçlar hariç olmak üzere ertelenmiş, zamanaşımına uğramış,
hükmün açıklanması geriye bırakılmış, paraya çevrilmiş veya affa uğ-
ramış olsa dahi, altı aydan fazla hapis cezası alanlar Türk vatandaşlı-
ğını kazanamaz (Yön. m.72/5).
116
Türk vatandaşlığının istisnai haller kapsamında kazanılmasın-
da, başvuru için genel olarak vatandaşlığa alınmanın aksine, ergin ve
ayırt etme gücüne sahip olma şartı da aranmamaktadır.
117
Bu yüzden,
söz konusu kişilerin istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığına
alınmak için başvuruda bulunması mümkündür. Ancak vatandaşlıkla
ilgili başvuruları bizzat değil veli ya da vasileri tarafından yapılacak-
tır (Yön. m.64/2).
C. Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması
İçin Yapılacak Başvuruda Gerekli Belgeler, Yapılacak İşlemler
ve Yetkili Makam
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararıyla genel olarak ka-
zanılması için yabancının müracaat makamlarına
118
başvurması ve
başvurusu üzerine şartları taşıyanların adına müracaat makamların-
ca vatandaşlık dosyası düzenlenerek karar verilmek üzere İçişleri Ba-
kanlığına gönderilmesi gerekirken, istisnai haller kapsamında vatan-
daşlığa alınacak yabancıların Türk vatandaşlığını kazanma işlemleri
Bakanlık tarafından yürütülür (TVK m.19/2, Yön.m.35/1). Kanunun
12. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendine göre vatandaşlığa
alınacak kişilerin
119
müracaatları ise gerekli görülen hallerde Bakanlık
tarafından da alınabilecektir (m.Yön.m.20/4).
116
Yapılan araştırma ve soruşturma bir yıl geçerlidir, ancak gerekli görülen haller-
de bu süre beklenmeksizin yeniden araştırma ve soruşturma yaptırılabilir ( Yön.
m.72/4).
117
Kanunda başvuru için ergin ve ayırt etme gücüne sahip olma şartının aranmama-
sını eksiklik olduğu yönünde bkz.: Doğan, Vatandaşlık, s.79-80.
118
Bkz.: Dp. 97.
119
12.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren
‘
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulan-
masına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ 11.02.2010
tarihli ve 2010/139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk
Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte değişiklik ya-
parak Yönetmeliğin 20. maddesine, birinci fıkrasından sonra gelmek üzere UİK
ile TVK’ya eklenen 12/b kapsamındaki yabancıları tanımlayan fıkrayı eklemiş;
mevcut fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş, aynı maddenin mevcut dördüncü
fıkrasında yer alan “(b) bendine” ibaresi “(b) ve (c) bentlerine” şeklinde, “ikinci”
ibaresi “üçüncü” şeklinde değiştirilmiştir.