400 / 457
399
TBB Dergisi 2017 (130)
Neşe BARAN ÇELİK
yürürlükten kaldırıldı. Dolayısıyla İskân Kanunu uyarınca Türk vatan-
daşlığını kazanan göçmenler de askerlik yükümlülüğü bakımından
Askerlik Kanununun yukarıda anlatılan 2. maddesine tâbi olacaktır.
c. Çok Vatandaşlık
1895’de Milletlerarası Hukuk Enstitüsü tarafından tavsiye niteli-
ğinde ortaya konulan
139
ve doktrinde ‘vatandaşlığın direktif veya kla-
sik ilkeleri’
140
olarak adlandırılan ilkelerden biri olan ‘herkesin sadece
bir vatandaşlığı olmalıdır’ ilkesi, çifte ya da çok vatandaşlığı önlemek
amacıyla kabul edilmişti. Ancak günümüzde çok vatandaşlık halleri
milli hukuk düzenlerinde kabul görmeye başladığı gibi Avrupa Va-
tandaşlık Sözleşmesinde de bu durumu yasaklayan bir hükme yer ve-
rilmemiş, dolayısıyla söz konusu ilke de terk edilmeye başlanmıştır.
141
TVK da çok vatandaşlık halini kabul etmiştir. Kanun uyarınca, Türk
vatandaşlığı yanı sıra başka bir devletin vatandaşlığını kazanmak için
izin almak gerekmediği gibi herhangi bir nedenle yabancı bir devlet
vatandaşlığını kazanan kişilerin bu durumları sahip oldukları Türk
vatandaşlığını da etkilemeyecektir.
142
Bununla birlikte Türk vatan-
daşlığını TVK m.11 uyarınca genel yoldan kazanmak için başvuruda
bulunan yabancılar bakımından sahip oldukları yabancı devlet vatan-
daşlığından çıkma şartı aranabilir. Kanun uyarınca bu şartın aranması
ve bu yönde takdirin kullanılmasına ilişkin esasların tespiti Bakanlar
Kurulunun yetkisindedir (m.11/2). Türk vatandaşlığının yetkili ma-
kam kararıyla kazanıldığı diğer hallerde ve çalışma konumuz olan
istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığının kazanılması halinde
Kanunda böyle bir şart aranmamaktadır.
Çok vatandaşlık yani kişinin aynı anda birden fazla devletin vatan-
daşı olması, olumlu vatandaşlık ihtilâflarına
143
neden olabilmekte ve
lüğü’’ ,
MHB,
Y.29, S.1-2, 2009, s.144-158.
139
Güngör, Tâbiiyet, s.21.
140
Söz konusu ilkeler hakkında ayrıntılı bilgi için bkz.:Göğer, s.12-14; Güngör,
Tâbiiyet, s.21-37; Nomer, 22. Bası, s.5-10; Doğan, Vatandaşlık, s.26-30.
141
Bkz.:Güngör, Tâbiiyet, s.38.
142
Kanun sadece Türk vatandaşlığı yanı sıra başka bir devletin vatandaşlığını kaza-
nan kişilerin bu durumlarına ilişkin belgeleri ibraz etmelerini istemiştir ki bunun
da sebebi nüfus aile kütüklerindeki kayıtlarına çok vatandaşlığa sahip oldukları-
na dair açıklama yapılmasıdır (m.44).
143
Olumlu vatandaşlık ihtilafları ve çözüm yolları hakkında ayrıntılı bilgi için bkz.:
Doğan, Vatandaşlık, s.183-188.