Dergi 130

403

TBB Dergisi 2017 (130)

Neşe BARAN ÇELİK

statüleriyle uluslararası korumadan yararlanan

153

diğer yabancıları da

dâhil etmek uygulamada kolaylık sağlayacağı için gereklidir. Velayetin

kimde olduğu ya da Türk vatandaşlığını kazanan ana ya da babanın

çocuğun velayetine sahip olup olmadığı belirlenirken de vatandaşlık

başvurusu esnasında eşlerin evli olup olmama durumuna göre yine

MÖHUK’un ilgili hükümleri

154

esas alınmalıdır.

Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasının çocuklar bakımın-

dan sonuçları, TVK’nın Uygulama Yönetmeliğinin 37. maddesinde ay-

rıntılı olarak düzenlenmiştir. Buna göre, Türk vatandaşlığını birlikte

kazanan ana ve babanın çocukları ana ve babaya bağlı olarak Türk va-

tandaşlığını kazanacaktır. Evlilik birliği içinde ana veya babanın Türk

vatandaşlığını kazanması durumunda başvuruda bulunanın başvuru

tarihinde velayeti kendisinde bulunan çocukları, diğer eşin muvafa-

kat etmesi halinde ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığı-

nı kazanır. Muvafakat verilmemesi halinde ana veya babanın mutat

meskeninin bulunduğu ülkedeki hâkim kararına göre işlem yapılır.

Bu hüküm, ana ya da babanın mutat meskeninin Türkiye dışında bu-

lunabileceği ve bu durumda Türk vatandaşlığının kazanılmasında ya-

bancı bir mahkemeye dolaylı da olsa yetki tanınması, vatandaşlık hu-

kukunun temel ilkelerinden olan ve devletin sahip olduğu hâkimiyet

hakkının sonucu olan devletlerin vatandaşlığa alınma şartlarını kendi

vatandaşlık kanunlarına göre belirleyeceği ilkesine aykırı olması,

155

yabancı mahkemenin kendi hukukuna göre böyle bir karar verip ve-

remeyeceğinin değerlendirilmemesi ve Türk vatandaşlığının kazanıl-

ması için yabancı bir kanunun izninin aranması

156

ayrıca yargılama

yetkisinin egemenlik hakkına dayanması sebebiyle Türk kanun koyu-

cunun yabancı bir mahkemeyi yetkilendirmesi mümkün olmadığın-

dan bu durumun milletlerarası usul hukuku bakımından da tartışma

153

Türk Hukukunda uluslararası koruma türleri hakkında bilgi için bkz.: Neşe Ba-

ran Çelik ‘‘Türk Hukukunda Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunan veya

Uluslararası Korumadan Yararlanan Yabancıların Hak ve Yükümlülükleri’’, İnö-

nü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:1 Yıl 2015, s.72-81.

154

Boşanma sonrası velayet konusunda eşlerin müşterek millî hukuku; tarafların ayrı

vatandaşlıkta olmaları hâlinde müşterek mutad mesken hukuku, bulunmadığı

takdirde Türk hukuku uygulanır (m.14/3) . İlgili hüküm uygulanırken MÖHUK

m.3 gereği dava tarihi esas alınacak ve ilgili hukuk atıfla birlikte tespit edilecektir.

Evlilik devam ediyorsa MÖHUK m.17 yine atıfla beraber uygulanacaktır.

155

Erdem, s.188.

156

Güngör, Tâbiiyet, s.138.