407 / 417
406
“İstisna Hali” Üzerinden Bir Egemenlik Kavramı Tartışması
bir istisna hali yönetim tekniğinin devreye girdiğini görmekteyiz.
103
ABD bunu “bizden yana olanlar” ve “bizim karşımızda olanlar” yani
terörist olan ya da teröristlere yardım edenler gruplaması yaparak ger-
çekleştirmektedir. Nitekim saldırılar sırasında yapılan ilk açıklamalar-
dan biri olarak Henry Kissinger’in ifadesi şu şekildedir: “Her kim ki
destek sağlar, finanse eder yahut teröristlere ilham verir, bunlar en az
teröristler kadar suçludur.”
104
11 Eylül olayından sonra ABD gerek ulusal gerek uluslararası dü-
zeyde hukuku fiilen askıya almıştır. 21 Mart 2002’de ABD Savunma
Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı yurtiçinde ve Guantanamo Körfezi’nde
alıkonulan tutsakların yargılanacağı askeri mahkemeler için bazı kul-
ları yürürlüğe sokmuştur.
105
Bu kurallara göre bazı durumlarda süre-
siz alıkoyma, herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın mümkün ola-
bilmektedir. Süresiz alıkoyma hukukun ne zaman ve nerede askıya
alınacağı, yasal yargı yetkisinin sınırları ve kapsamı bakımından ince-
lenecek bir örnek oluşturmaktadır.
106
Süresiz alıkonulan tutsaklar askeri mahkemelerde yargılanmakta-
lar ve buradan beraat etseler dahi zorunlu olarak yürütmenin yeniden
incelenmesine tabi kalmaktadırlar. Yine bu kişilerin sivil mahkemelere
başvurma hakları bulunmamaktadır.
107
Yürütme organları kişinin ma-
sumiyeti, suçu, cezasıyla ilgili karar verme yetkisine sahiptir. Esasen
ne alıkonulma kararı ne askeri mahkemenin yürürlüğe konması huku-
ka dayanmaktadır. Birini alıkoymak, devletin resmi yetkilisi tarafın-
dan mümkün olabilmektedir.
108
Guantanamo Körfezi’ndeki Delta Kampındaki tutsaklar “tutsak”
olarak dahi adlandırılmamakta, “gözaltındaki kimseler” olarak alı-
konulmaktadırlar. Böylece bu insanlar için hukuk söz konusu olmak-
tan çıkmaktadır. Bu insanlar hukukun korunmasından süresiz olarak
mahrum edilmişlerdir, tam bu noktada da egemenliğin hukuksuz
103
Sancar, s. 14.
104
Akt. Sancar, s. 14.
105
Butler, s. 64.
106
Butler, s. 64.
107
Butler, s. 70.
108
Butler, s. 71.