133

342

Ana ve Babanın Çocuğun Malları Üzerindeki Kullanma Hakkı

4. Çocuğun Şahsî Kullanımına Yarayan Çocuk Malları

Çocuğun bizzat kullandığı malları ana ve babanın kullanma hak-

kına tabi değildir

. Kanun çocuğun şahsî malları hususunda bir tanım

yapmamıştır. Şahsî eşyadan anlaşılması gereken çocuğun kullanması

lüzumlu olan eşyaları olup, örnek olarak çocuğun elbiseleri, kitapları,

gözlüğü, bisikleti, tekerlekli sandalyesi gibi eşyalar sayılabilecektir.

E. Kullanma Hakkının Sona Ermesi ve Sonuçları

1. Sona Erme Sebepleri

Kullanma hakkının sona ereceği en doğal hâl ana, baba veya ço-

cuğun ölümüdür.

Ölüm olgusunun gerçekleşmesiyle birlikte ana ve

babanın sahip oldukları kullanma hakkı sona erer. Çocuğun, ana veya

babanın gaipliğine karar verilmesiyle de kullanma hakkı sona erer.

Kullanma hakkının devri, miras yoluyla geçmesi vs. hakkın ana ve ba-

banın şahsına tanınması sebebiyle hakkın niteliğine uygun olmayaca-

ğından hak kişiliğin kaybıyla sona erer.

Kullanma hakkını sona erdirecek başka bir hâl çocuğun erginliğini

kazanmasıdır. Erginliğin kanunen, evlenme neticesinde veya mahke-

me kararıyla kazanılması arasında bir fark oluşmamakta ana ve ba-

banın sahip olduğu kullanma hakkı sona ermektedir.

Ana ve baba,

çocuk ergin oluncaya kadar onun malları üzerinde kullanma hakkına

sahiptir.

Ergin olan çocuk artık ana ve babasının bakımına muhtaç ol-

mayacak, ana ve babanın velayeti sona erecek dolayısıyla çocuğa bak-

manın karşılığı olarak tanınan bu hakka ana ve baba sahip olmayacak-

tır. Ancak çocuk dilerse ana ve babasına malvarlığını kullandırmaya

devam eder ama bu ilişki artık aile hukuku ilişkisi değildir. Doktrinde

tartışılan husus ergin çocuğun velayet altına koyulduğu durumdur.

Bir görüşe göre çocuk ergin olduktan sonra velayet altına koyulmuş

olsa dahi ana ve babanın kullanma hakkı sona erer.

Ancak diğer bir

görüşe göre, EMK 280. maddesinde

“rüştüne kadar çocuğun emvalinden

Gürsel, s. 985.

Akyüz, Çocuğun Malları Bakımından Korunması, s. 170.

Çınar, s. 1361.

Gönensay, s. 76.

Tekinay, s. 491; Velidedeoğlu, s. 379; Saymen/Elbir, s. 382; Akyüz, Çocuğun Hak-

larının ve Güvenliğinin Korunması, s. 262; Çelikel, s. 52.

Akyüz, Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması, s. 262.