133

345

TBB Dergisi 2017 (133)

Vildan GÖKKAY

lirtilmesi hem bu tartışmalara son vermek açısından hem de çocuğun

ekonomik özerkliğinin korunabilmesi menfaatlerinin gözetilebilmesi

açısından yerinde olmuştur.

Kullanma hakkının kapsamı çocuğun tüm malvarlığını içine al-

maktadır. Ancak kullanma hakkı, çocuğun faiz getiren yatırım veya

tasarruf hesabı açılmak suretiyle yapılan kazandırmaların gelirleri,

ana ve babanın kullanmaması koşuluyla yapılan kazandırmaların ge-

lirleri, çocuğa bir meslek veya sanat icrası için verilen mallar, çocuğun

kişisel kazancı ve kişisel kullanımına yarayan malları üzerinde mevcut

değildir. Bu malvarlığı unsurlarından faiz getiren yatırım veya tasar-

ruf hesabı açılmak suretiyle yapılan kazandırmaların gelirleri ve ana

babanın kullanmaması koşuluyla yapılan kazandırmaların gelirleri

üzerinde kullanma hakkı tanınmamasının mantığı bu malvarlığı un-

surlarının birikerek artmasının sağlanmasıdır. Çocuğun meslek icra et-

tiği malvarlığı üzerinde ise hali hazırda kullanma hakkı çocuğundur.

Çocuğun hakları elbette ana ve babanın hakkının önüne geçecek oldu-

ğundan bu malvarlığı üzerinde de ana ve babanın kullanma hakları

mevcut değildir. Çalışması neticesinde elde ettiği şahsî kazancı üzerin-

de de yine kullanma hakkı çocuğa ait olacaktır. Çalışmasına izin veri-

len çocuğun çalışması neticesinde kazandığı kazancı üzerinde kullan-

ma, harcama yahut yönetme hakkının olmadığı iddiasında bulunmak

makul olmayacaktır.

Ana ve baba velayet kusurları sebebiyle sona ermedikçe çocuk

malları üzerinde kullanma hakkına sahip olur. Velayetin kusur dışında

bir sebeple sona ermesi halinde ana ve babanın çocuğun malvarlığını

kullanmasının tarzı doktrinde tartışmalara neden olmuştur. Bir görüş

velayete sahip olan tarafın kullanma hakkından faydalanmaya devam

edeceğini diğer tarafın ise iştirak nafakası ödemesinde bu hususun göz

önünde bulundurulması gerektiğini belirtirken; diğer görüş kullanma

hakkının kullanılması tarzının taraflar arasında ne şekilde olacağının

hâkim tarafından tespit edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kullanma

hakkı ana ve babaya kanun tarafından tanınmış olduğundan kanımca

velayeti kusuruyla kaybetmeyen ana ve babanın kullanma hakkının

bulunmadığını söylemek kanuna aykırılık olacaktır. Bu yüzden hâkim

somut olayın özellikleri imkân verdikçe kullanma hakkını ana ve ba-

banın nasıl kullanacaklarını belirleyecektir.