133

337

TBB Dergisi 2017 (133)

Vildan GÖKKAY

Eski kanun ile ana ve babanın çocuk malvarlığı üzerinde sahip

olduğu istifade hakkı onlara çocuğun malvarlığından velayete ya-

kışmayan tarzda bir yararlanma hakkı bahşetmekteydi.

Çocuğun

malvarlığını yönetim kapsamında satabilseler dahi satış parasını

harcayamayan ana ve baba, çocuklarına bakmanın onları eğitmenin

karşılığında çocuklarının malvarlığından yararlanıp (nemalanma),

çocuğun mülkünü istifade hakkı kapsamında topladıkları kira, gelir

vs. rantı serbestçe harcayabiliyordu.

Yürürlükteki kanunumuz, me-

haz kanununda olduğu gibi ana ve babanın istifade hakkını kaldırmış

onun yerine ana ve babaya kullanma hakkı tanımıştır.

Bu değişikliğe

bağlı olarak ana ve baba istifade hakkında sahip oldukları gibi çocu-

ğun malının özüne el atamazlar, onlar çocuğun malvarlığını; özüne

zarar vermeden, tahsis amacına uygun olarak kullanabilirler.

Bu dü-

zenlemeler çocuk hukukunun temel ilkelerinden olan çocuğun men-

faatinin korunması ilkesiyle yakından alakalı olup çocuğun ekonomik

olarak istismar edilmesinin engellenmesi ve malvarlığının korunması

açısından yerinde olmuştur.

Yürürlükteki kanuna göre kullanma hakkı kapsamında ana ve baba,

çocuğa miras yoluyla kalan meyve bahçesinin mahsulünden, hisse se-

netlerinin temettülerinden veya çocuğa bağışlanan bir evin kira gelirin-

den yararlanamaz çünkü yürürlükteki kanun ana ve babaya kullanma

hakkı dışında hiçbir yararlanma biçimine imkân vermemiştir.

Kullan-

ma hakkı kapsamında ana ve baba, çocuğa ait bir evde oturabilirler,

çocuğa ait bir aracı veya video kamerayı bizzat kullanabilirler.

Kul-

lanma hakkı sahibi, çocuğa miras kalan bir otomobili kullanabilir ama

onu kiraya verip otomobilin kira gelirinden yararlanamaz.

Kullanma

Baygın, s. 416.

Hatemi/Serozan, s. 354.

Hatemi/Serozan, s. 355: “Ana babaya çocuğun malvarlığından böylesine geniş

kapsamlı bir yararlanma yetkisi veren düzenleme, besbelli, çocuğun evde oturma-

nın ve ana babasına masraf kapısı açmanın bedelini ödemek zorunda bırakılması-

nın yerinde olacağı yolundaki antisosyal ve biçimsel mübadele adaleti anlayışını

yansıtır. Oysa adaletli olan ve aile içi dayanışma töresine de yakışan, çocuğun

malvarlığının tümünün ve bu arada işgücünün tüm getirisine el konması ve bu

getirinin serbestçe tüketilmesi değil.”

Baygın, s. 416.

Baygın/Doğan, s. 408.

Akıntürk/Ateş Karaman, s. 427.

Kılıçoğlu, s. 651.