133

TBB Dergisi 2017 (133)

A. Ersoy KONTACI

Kanımca bu soruya da sosyal bilimlerin “sınırlı kesinlik potansi-

yeli” çerçevesinde olumlu bir yanıt verilmesi mümkündür. Bu bağ-

lamda incelenen örnekler, Türkiye’nin karşılaşacağı şeyler açısından

bir karine teşkil etmediği gibi; Ülke’nin, yüzyılın, çevresel ve bölgesel

koşulların, toplumsal dinamiklerin ve bütün bunlara etki eden kültü-

rel, coğrafî hatta teknolojik koşulların da sonuçlar üzerinde büyük etki

doğuracağını unutmamak gerekir. Yine bu bağlamda unutulmaması

gereken bir diğer husus da, siyasetin son tahlilde görece özgür veya

görece koşullandırılmış insan iradesinden ve bireysel ve kolektif insan

davranışlarından müteşekkil bir kamusal alan olduğudur. Bu bağlam-

da farklı ülkelerin geleceklerini belirleyen faktörler arasında, sürece

hâkim siyasî aktörlerin karar ve davranışlarının da aslî bir unsur ola-

rak dikkate alınması gerekecektir.

Son tahlilde, Türkiye hakkında karşılaştırmalı gözlemlerden ha-

reketle yapılabilecek değerlendirmelerin, bütün bu faktörlerden arta

kalan sınırlı bir öngörü alanında geçerli olacağının hatırda tutulması

lazımdır. Bununla birlikte, dünyada bugüne kadar görülen örneklerin,

bu sınırlı öngörü alanının içini olumlu beklentilerle doldurmaya elve-

rişli olmadığını ve parlamenter sistemden kopuş kararı ve sonrasında

yaşananlar ile istikrar, güvenlik, şeffaflık, demokrasi ve hukuk devleti

standartları arasında çoğu zaman doğru bir orantı kurulamadığını da

itiraf etmek gerekmektedir.

Kaynakça

Kitaplar ve Makaleler

Anderson John Philip, Kyrgyzstan: Central Asia’s Island of Democracy?, Harwood

Academic Publishers, New York 1999.

Anderson John Philip, “Island of Democracy? The Politics of Independence”,

Kyrgyzstan: Central Asia’s Island of Democracy? Der. John Anderson, Harwood

Academic, Amsterdam 1999.

Akayev Askar, “Kyrgyzstan: Central Asia’s Democratic Alternative”, Demokratizat-

siya, Vol. 2 No. 1 (1994).

Akçalı Pınar, “Kırgızistan’da Parlamenter Sisteme Geçiş: Genel bir Değerlendirme”,

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi

, Cilt XII, S. 1 (Yaz 2012).

Atar Yavuz,

Türk Anayasa Hukuku

, Mimoza, Konya 2002.

Berg-Schlosser D., “Comparative Studies: Method and Design,

International Encyclo-

pedia of Social and Behavioral Sciences

, Der. Neil J. Smesler ve Paul B. Baltes, Perga-

mon, Oxford 2000.

Barbăroie Arcadie ve Oazu Nantoi, Aspects of the Transnistrian Conflict, Institutul

de Politici Publice, Chiinău 2004.