134

592

Uluslararası Hukuk Açısından Fırat Kalkanı Harekâtının Meşruluğu Sorunu

bir toplantı düzenlenmiştir. Dönemin BM Suriye Özel Temsilcisi Kofi

Annan’ın girişimiyle organize edilen bu toplantı, Suriye’nin Dostları

toplantısına en başından itibaren Çin ve Rusya’nın katılmamasından

dolayı, bu devletlerin de katılabileceği meşruiyeti yüksek bir toplantı

olarak düşünülmüştür.

Sonradan 1. Cenevre süreci olarak adlandırı-

lan bu toplantıda, Annan’ın altı maddelik barış planının desteklenmesi

kararı çıkmıştır.

24 Mart 2013 tarihinde Doha’da Arap Birliği zirvesi

hazırlık toplantısı için bir araya gelen Arap Birliği’ne üye devletlerin

dışişleri bakanları, Suriye’nin Arap Birliği’nde Suriye Muhalif ve Dev-

rimci Güçler Ulusal Koalisyonu tarafından temsil edilmesi kararı al-

mışlardır.

21 Ağustos 2013 tarihinde Suriye’de rejim tarafından gerçekleştir-

diği ileri sürülen kimyasal silahlı saldırı sonrasında Soruşturma Ko-

misyonu, 12 Şubat 2014 tarihli Raporunda,

2013 yılı içinde Suriye’nin

çeşitli bölgelerinde sarin gazı da dahil olmak üzere Suriye ordusunun

stoklarındaki kimyasal silahlarla aynı cins kimyasal silahların kullanıl-

dığı belirtmiştir. Ancak Raporda kimyasal silahların kimin tarafından

kullanıldığına dair herhangi bir ifade yer almamıştır. Bu arada BM Ge-

nel Sekreteri’nin kararı ile “BM Suriye Arap Cumhuriyeti’nde Kimya-

sal Silahların Kullanımı İddiaları Araştırma Misyonu” kurulmuştur.

Misyon, 16 Eylül 2013 tarihinde, kimyasal silahların kullanıldığını

tespit eden Raporunu açıklamıştır.

Uluslararası kamuoyunun baskı-

sı üzerine, Suriye, “Kimyasal Silahların Geliştirilmesinin, Üretiminin,

Stoklanmasının ve Kullanımının Yasaklanması ve Bunların İmhası ile

İlgili Sözleşme”ye taraf olmuş, BM Güvenlik Konseyi de aldığı 2118

Suriye’deki 2012 yılındaki gelişmeler konusunda bkz. Nebi Miş, “Suriye 2012”,

Ortadoğu Yıllığı, Ed.: Kemal İnat-Muhittin Ataman, Açılım Kitap, İstanbul, 2013,

s. 217 vd.

Toplantıda alınan kararlar için bkz. “Action Group for Syria Final Communiqué”,

June 30, 2012,

eActionGroupforSyria.pdf (E.T. 15.07.2017)

lifler.temsil.edecek/701427.0/index.html (E.T. 14.07.2017)

UN Human Rights Council, Report of the Independent International Commission

of Inquiry on the Syrian Arab Republic, 12 February 2014, A/HRC/25/65, para.

127-129

“Report on Allegations of the Use of ChemicalWeapons in the Ghouta Area of

Damascus on 21 August 2013”, A/67/997-S/2013/553. Suriye’de insan hakları ih-

lalleri ve kimyasal silah kullanımına ilişkin olarak bkz. Yavuz Güçtürk, İnsanlığın

Kaybı Suriye’deki İç Savaşın İnsan Hakları Boyutu, SETA Yayınları, Ankara, 2014