TBB Dergisi Özel Sayı

164

Kadın ve Çevre

suya ulaşmak özellikle kadınlar için birçok yerde çok önemli bir sorun

haline gelmiştir.

İklim değişikliğinde toplumsal cinsiyet unsurunun öneminin ilk

bakışta anlaşılması mümkün değildir. Çünkü toplumsal cinsiyet ve

iklim değişikliği bağını ortaya koyan yeterli bilimsel çalışma ve veri

yoktur. Kadınlar ve çocuklar iklim değişikliğinden en çok olumsuz

olarak etkilenen kesimlerdir. İklim değişikliği ile mücadelede ve fela-

ket risklerini azaltma konusunda uygulamaya konacak tüm politika

ve önlemlerin toplumsal cinsiyete duyarlı olması gerekir. Bu doğrul-

tuda, kadınların iklim politikalarındaki tüm karar alma süreç ve meka-

nizmalarına katılımı sağlanması önem arz etmektedir.

A. Toplumsal Cinsiyet Yaklaşımının İklim Değişikliği

Politikalarına Entegrasyonu

Kadınların iklim değişikliği ile mücadeledeki yerleri hakkındaki

tartışmalar ilk kez 2001 yılında Marakeş’teki toplantılarda başlamış ve

“Marakeş Uzlaşmaları” olarak adlandırılan kararlar paketinde, kadın-

lar hem etkilenen hem de etkileyecek taraf olarak iklimmücadelesinde

ilk kez resmi olarak yerlerini almışlardır. Daha sonra uluslararası dü-

zeyde ardı ardına alınan kararlarla; i) toplumsal cinsiyetin iklim deği-

şikliğine dâhil edilmesi için uluslararası hukuk araçları; ii) iklim deği-

şikliğinin etkilerine uyum çalışmalarına kadınların dâhil edilmesi; iii)

olumsuz sonuçların hafifletilmesi ve uyumla ilgili önlemlerin destek-

lenmesi amacıyla teknoloji geliştirme ve transferi konusunda toplum-

sal cinsiyete duyarlı stratejiler ve iv) iklim değişikliği finansman me-

kanizmalarına toplumsal cinsiyet eşitliği prensiplerinin dâhil edilmesi

üzerine uygulamalar başlatılmıştır.

Yeni kurumsal yapılanmalar da

oluştu. UNEP, UNDP, Kadın Çevre ve Kalkınma Örgütü (WEDO) ve

IUCN’nin işbirliği ile Küresel Toplumsal Cinsiyet ve İklim Değişikliği

İttifakı (Global Gender and Climate Alliance) kurulmuştur.

Bununla birlikte, kadınlar sadece iklim değişikliğinin çaresiz kur-

Radikal Plus, Nuran Talu, Cinsiyete duyarlı iklim politikası lüks mü? (27.02.2013),

<iframe src=”/

he-

ight=”0” width=”0” style=”display: none; visibility: hidden”></iframe> <div>

<img src=”/

” style=”position: absolute; left:

-9999px;” alt=”” /> </div>