287 / 521
Haberleşme Özgürlüğünün Kovuşturma Evresinde Sınırlandırılması
286
5. Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması Yasağı
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 183. maddesindei adliye binası
içerisinde ve duruşma başladıktan sonra duruşma salonunda her türlü
sesli veya görüntülü kayıt veya nakil olanağı sağlayan aletlerin kulla-
nılması yasaklanması düzenlenmiştir.
Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit olun-
caya kadar suçsuz sayılmaktadır. Hukuk devletinin bir gereği olan
bu ilke nedeniyle bir kimsenin suçluluğu kesinleşmiş bir yargı ka-
rarıyla ispat edilinceye kadar o kişinin suçsuzluğu varsayılmakta-
dır.
159
İlke ceza muhakemesinin birçok ilke ve kurumu ile ilişkilidir
ve bunları etkilemektedir.
160
Kişinin lekelenmeme hakkının korun-
ması amacıyla adliye binası içinde ya da dışında yapılan adli işlem-
ler esnasında ses ve görüntü alıcı ve nakledici aletlerin kullanılması
yasaklanmıştır.
161
Suçsuzluk karinesi sadece polis, jandarma, savcı ve
mahkemeyi değil, bütün kamu görevlilerini ve Devlet kurumlarını
bağlamaktadır.
162
Basın ve yayın organları da suçsuzluk karinesine uy-
mak zorundadır.
163
Düzenleme sanığın, tanığın ve yargıcın psikolojisinin etkilenme-
sini önlemek amacıyla getirilmiştir.
164
Yasak adliye içinde ve dışın-
daki tüm adli işlemleri kapsamaktadır. Ancak tanık ve bilirkişinin
naiple veya istinabe yoluyla dinlenebildiği, sanığın istinabe yoluyla
sorguya çekilebildiği durumlarda aynı anda sesli ve görüntülü ile-
tişim tekniğinin kullanılması suretiyle bunların dinlenebilmeleri ve
sorguya çekilebilmeleri olanağı bulunduğunda bu yöntem ile tanık
ve bilirkişinin ifadesinin alınması veya sanığın sorgusunun yapılma-
sı mümkündür.
165
Eski Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda (CMUK) duruşma-
da ses ve görüntü kaydının yapılıp yapılamayacağı konusunda açık
bir düzenleme bulunmamaktaydı. 378. maddenin birinci fıkrasındaki
159
Yener Ünver, Hakan Hakeri,
Ceza Muhakemesi Hukuku
, Adalet Yayınevi, 2009,
Ankara, s. 22.
160
Ünver, Hakeri, s.22.
161
Ünver, Hakeri, s.22.
162
Ünver, Hakeri, s.22.
163
Ünver, Hakeri, s.48.
164
Toroslu, Feyzioğlu, s. 284.
165
Toroslu, Feyzioğlu, s. 284.