289 / 521
Haberleşme Özgürlüğünün Kovuşturma Evresinde Sınırlandırılması
288
Duruşmada ses ve görüntülü alet kullanılmasına izin verilmesi;
birçok kişi tarafından dinlenildiğini ve izlendiğini bilen dava sujele-
rinin üzerinde psikolojik baskıya neden olmaktadır, bu baskı sonucu
sujeler kendilerini oyuncu gibi hissederek muhakemenin akışını ve
maddi gerçeğin bulunmasını olumsuz etkileyebilmektedir.
175
Masumluk karinesi sadece adli makamları değil medyayı da bağ-
lamaktadır.
176
Medya mahkemeden önce sanığı yargılayıp hüküm
vermemelidir.
177
Mahkemelerin hiçbir önyargıya sahip olmaksızın
yargılama yapabilmesi için medyadan beklenen suç haberlerinin abar-
tılmadan verilmesi, masumluk karinesinden yararlanan sanığın mah-
keme kararından önce kamuoyunda mahkum edilmemesi ve beraat
eden sanığın suçlandığı ile aynı yoğunlukta yayın yapılarak kamuo-
yunda da beraatinin sağlanması gereklidir.
178
Ceza adaleti ve haberleşme özgürlüğü arasındaki ilişki gerek hu-
kuki gerekse siyasi açıdan zorluk teşkil etmektedir.
179
En önemli nokta
basının suç haberi verirken ceza muhakemesinin maddi gerçeği bul-
mak ve sanık haklarını korumak gibi işlevlerine zarar vermemesidir.
180
Hem soruşturma hem de kovuşturma evrelerinde kapsamlı, önyargı
oluşturabilecek tarzda haberler verilmemeli, sanığın sosyal, mesleki ve
kişisel yaşamı ihlal edilmemelidir.
181
Yargı haberleri konusunda haberci hukukla bağlı olmak husu-
sunda azami özen göstermelidir.
182
Ceza muhakemesi, infaz hukuku
kuralları ve ilkeleri esas olarak insanlık onurunu korumayı hedefle-
mektedir.
183
Görülmekte olan bir dava da davaya bakan hakimin ta-
rafsızlığını korumak için kamuoyunda oluşan önyargılardan kendisini
uzak tutma sorumluluğunu medya da paylaşmalıdır.
184
Henüz kesin-
leşmemiş kararlara ilişkin haber verirken medya amacı aşan ifadeler-
175
Centel, s. 63.
176
Centel, s. 71.
177
Centel, s. 71.
178
Centel, s. 71.
179
Christian Alexander Neuling,
“Ceza Adaleti ve Medya Hazırlık Soruşturmasında
Medya Aleniliği mi Yoksa Adli Susma Yükümlülüğü mü?”,
Çeviren: Yener Ünver, in:
Özel Yaşam Medya ve Ceza Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, Ocak 2007, s. 225.
180
Neuling, s. 225.
181
Neuling, s. 226.
182
Eylem Ümit Atılgan, “
Yargı Haberleri
”, in: Televizyon Haberciliğinde Etik, Ed:
Bülent Çaplı, Hakan Tuncel, Fersa Matbaacılık, Ankara, 2010, s. 269.
183
Ümit Atılgan, s. 269.
184
Ümit Atılgan, s. 282.