330 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Pınar GÜZEL
329
1. Ödeme Süresinin Belirlenmesi
Yeni TTK Madde 1530’da belirtilen, mal veya hizmet tedariki söz-
leşmelerinde, tarafların açıkça anlaşması ve tedarikçi aleyhine ağır
haksız bir durum yaratılmaması koşuluyla 60 günden daha uzun bir
ödeme süresi öngörülebilmesi imkanı, tedarikçinin KOBİ veya tarımsal
ya da hayvansal üretici olduğu
veya
borçlunun büyük ölçekli işletme
sıfatını taşıdığı hallerde geçerli olmayacaktır. Bu noktada belirtilmeli-
dir ki, Madde 1530/fıkra 5 son cümlede yer alan açık ifade uyarınca,
söz konusu sınırlamanın geçerli olması ve KOBİ’lerin kanunda belir-
tilen korumadan yararlanması için mal veya hizmet satın alan borç-
lunun büyük ölçekli işletme niteliğini taşıması zorunlu olmayacaktır,
iki KOBİ arasındaki işlemlerde de bu sınırlama geçerli olacaktır. Bu
yorum, bir yönüyle esasen KOBİ’lerin tedarikçi, büyük işletmelerin ise
alıcı olduğu sözleşmelere uygulanması amacıyla öngörülen düzenle-
menin amacının ötesine geçmektedir, öte yandan çoğunlukla finansal
açıdan çok güçlü olmayan üretici ve KOBİ’lerin ekonomik yapılarını
güçlendirmeleri ve birbirlerine karşı dahi koruma altına alınmaları açı-
sından olumlu bir yaklaşım olacaktır.
2. Taksitli Ödemelerde KOBİ’lerin Korunması
Yeni TTK Madde 1530/fıkra 8 alacaklı tedarikçinin bir KOBİ veya
tarımsal veya hayvansal üretici, borçlunun da büyük ölçekli işletme
olduğu mal veya hizmet tedariki sözleşmelerinde taksitle ödeme ön-
gören sözleşme hükümlerinin geçersiz olacağını öngörmektedir. Dola-
yısıyla finansal açıdan daha güçlü konumda bulunan büyük işletmeler
tarafından mal veya hizmet tedarikinde bulunan ve pazarlık gücünün
daha az olacağı varsayılan KOBİ’lere peşin ödeme yerine taksitle öde-
me teklif edilmek suretiyle bu kuruluşların finansal açıdan zor durum-
da bırakılması engellenmiş ve KOBİ’lerin sermayelerinin sürekliliğine
katkıda bulunulmuş olmaktadır. Dikkat edilmesi gereken husus, bu-
rada taksitli ödemenin geçersizliğinin büyük işletmeler karşısında yer
alan üretici veya KOBİ’lere hasredilmiş olduğudur.
Siz?,
KPMG Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş., 1. Baskı, İstanbul 2011, s.20.