334 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
M. Serhat SARISÖZEN
333
kemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna
başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı
Kanunun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklik-
ten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına de-
vam olunur. Bu Kanunda bölge adliye mahkemelerine görev verilen
hallerde bu mahkemelerin göreve başlama tarihine kadar 1086 sayılı
Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır“
II- ÇEKİŞMESİZ YARGIYA İLİŞKİN DÜZENLEME
Hukukumuzda ilk defa çekişmesiz yargı ayrı bir bölüm olarak
düzenlenmiş ve bu yargı türüne giren uyuşmazlıklar tek tek sıralan-
mıştır. HMK m. 383’te görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bu-
lunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olacağı belirtilmiştir. Yetkili
mahkeme ise HMK m. 384’e göre
“
Kanunda aksine hüküm bulunma-
dıkça, çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililer-
den birinin oturduğu yer mahkemesi”dir.
Çekişmesiz yargı işlerinde niteliğine uygun düştüğü ölçüde, basit
yargılama usulü uygulanır. Çekişmesiz yargı işlerinde aksine bir hü-
küm bulunmadıkça resen araştırma ilkesi geçerlidir. Mahkemeler dışın-
daki resmî makamlara bırakılan çekişmesiz yargı işlerinde uygulanacak
usul, ilgili özel kanunlarında belirtilen hükümlere tabidir. (HMKm. 385)
Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı
bulunan ilgililer, özel kanuni düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, ka-
rarın öğrenilmesinden itibaren iki hafta
içinde, istinaf yoluna başvura-
bilirler. (HMK m. 387)
HMK m. 388’de çekişmesiz yargı kararlarının maddi anlamda ke-
sin hüküm tekil etmeyeceğini belirtilmiştir.
HMK m. 382’ye göre, Çekişmesiz yargı, hukukun, mahkemelerce,
aşağıdaki üç ölçütten birine veya birkaçına göre bu yargıya giren işlere
uygulanmasıdır:
a) İlgililer arasında uyuşmazlık olmayan hâller.
b) İlgililerin, ileri sürülebileceği herhangi bir hakkının bulunmadığı
hâller.
c) Hâkimin resen harekete geçtiği hâller.