499 / 529
AİHM Türkiye Raporu
498
timi yoluyla ortadan kaldırılmalıdır. Gizli tanıklara başvurmayı
kısıtlamak ve bunun çekişmeli yargılama ve silahların eşitliği il-
keleri üzerinde yarattığı etkileri dengelemek için de daha çok çaba
sarf etmek gerekmektedir.
154.Komiser, özellikle, savunma hakkına getirilen -bu raporda ayrın-
tılandırılmış- çok sayıda kısıtlamayla ilgili olarak, ağır ceza mah-
kemeleri ve özel yetkili savcılar sisteminin işleyişi hakkında ciddi
biçimde kaygılanmayı sürdürmektedir. Olağan usul güvencele-
rinden herhangi bir sapma, son derece istisnai olmalıdır. Komiser,
Türk makamlarını, özel yetkili ağır ceza mahkemeleri ve savcılar
sisteminin gerekliliğini gözden geçirmeye ve tüm ciddi ceza dava-
larının iyi donanımlı normal ağır ceza mahkemelerinde görülme-
sinin sağlanmasını değerlendirmeye teşvik etmektedir.
155.Komiser, bu özel mahkemelerin, genişletilmiş coğrafi kapsam ve
devlet memurlarını idari ön izne gerek olmaksızın sorgulama gibi,
organize suçlarla mücadeleyi kolaylaştıracak başka avantajlar
sunduğunu fark etmekle birlikte, iyi donanımlı umumi ceza mah-
kemelerinin de bu avantajları, savunma hakkının kısıtlanmasına
gerek kalmaksızın kullanabileceğini düşünmektedir.
Hâkimler ve savcıların bağımsızlığı ve tarafsızlığına ilişkin sorunlar
156.Komiser, hâkimler ve savcıların bağımsızlık ve tarafsızlıkları ka-
dar, sergiledikleri bağımsızlık ve tarafsızlık görünümünün de hu-
kukun üstünlüğünün kurucu unsurları olduğunu hatırlatır.
157.Türkiye’de yargının organizasyonu, hâkimler ve savcılar üzerin-
deki çok geniş denetim ve teftiş yetkileriyle büyük ölçüde merke-
ziyetçi kalmayı sürdürmektedir. Yargının bağımsızlığı konusunda
Komiser, HSYK’yı etkileyen son anayasa değişiklikleri ve yasal re-
formların, yürütmenin ve üst mahkemelerin hâkimler ve savcılar
üzerindeki denetiminin daha güçlü olduğu önceki duruma göre
bir ilerleme oluşturduğunu düşünmektedir.
158.Buna karşılık, Komiser, yargının bağımsızlığını daha fazla teyit
etmek ve devam eden kaygıları gidermek için HSYK’da yapılan
reformlara devam etmek gerektiğini düşünmektedir. Komiser,
özellikle, Türk makamlarını, hem HSYK hem de hâkimler ve sav-