223 / 521
Kuralların Kuralı: Anayasanın Hukuki Boyutunun Evrensel Serüveni
222
belgesine gerek olmaksızın, bu Senet hükümleri uyarınca Birleşik Krallık
tarafından tanınır ve uygulanır.”
162
Buna benzer hükümler Almanya,
Norveç, Belçika, Lüksemburg, İsveç, Danimarka, İspanya, Hollanda,
Yunanistan ve İtalya gibi pek çok devletin anayasa veya düzenleme-
lerinde mevcuttur.
Avrupa Topluluğu, Avrupa Birliği hukuk düzeninin ulusüstü ta-
biatının bir gereği olarak üyelerinin yetkisinin devri esasına dayan-
maktadır. Genel manzara böyle olmasına rağmen, bu ulusüstü hukuk
düzeni üyelerinin evvelce sahip olduğu egemenlik yetkilerinin tümü-
nü ortadan kaldırmamıştır
163
. Hâlâ, Avrupa ülkelerinin meclisleri, yar-
gı organları, hükümetleri hukuki ve fiili varlıklarını sürdürmektedir.
Üye devletlerin Topluluğa devredilen yetkilere saygılı olmak koşu-
luyla ulusal düzenlemeleri yapmakta özgür olduğu söylenmektedir.
Başka bir deyim kullanmak gerekirse, yetki devri sınırsız değildir ve
antlaşmalarla bu olgu belirlenmiş olduğu görülmektedir. Topluluk
kurumlarına gelince, antlaşmalar tarafından kendilerine bırakılan yet-
kilerin sınırları içinde hareket etmek durumunda olduğu dile getiril-
mektedir
164
. Bununla beraber söz konusu devletlerin, egemenlik yet-
kilerinin hiç de azımsanmayacak bir bölümünü, cömertçe ve anayasal
düzeyde hukuki güvenceler göstermek suretiyle, bir başka iradeye,
Topluluğa ve onun makamlarına devrettiğini göz ardı etmek isabetli
olmayacaktır.
Bütün bu örneklere ve emarelere bakıldığında,
anayasa-üstü hukuk
ve
anayasa-üstü norm’
un belirgin üstünlüğü görüldüğünde
“hangi ana-
yasa?”
sorusunu sormak kaçınılmazdır.
SONUÇ YERİNE
Anayasanın, hukuki bir kavram olarak, günümüzdeki anlamına
kavuşmasının üzerinden çok zaman geçmemiştir; bir ya da birkaç
yüzyıl... Hâlbuki kavramlar dünyasında devlet, millet, ülke, iktidar
162
İngiltere Yasama Organı Resmi Sitesi,
http://www.legislation.gov.uk/ukp-ga/1972/68/section/2, erişim tarihi: 3.5.2011
163
Yazıcı, op.cit., s.277
164
Günuğur,
“AB’nin Son Genişlemesi, Yeni Üye Devletlerde Yapılan Anayasal Düzenle-
meler ve Türkiye”, Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi”
, c.12, n.1-2, 2004, s.87