297 / 521
296
başvurmuştu.
19
Evli kadının çalışmasını koca iznine bağlayan Mede-
ni Yasa’nın 159. maddesin Anayasa Mahkemesi’ne gitmesi üzerine
İstanbul’da bir grup kadın Ağustos 1990 tarihinde imza kampanyası
başlatmıştır.
20
Ortaköy, Salacak, ve Moda’da stand açılarak imza top-
landı ve toplam beşbin bildiri dağıtılmıştır. 16 Eylül 1990 tarihinde top-
lanan 2500 imzalı dilekçe Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmiş olup
21
,
Anayasa Mahkemesi farklı bir karar vererek 29 Kasım 1990 tarihinde
159. maddeyi iptal etmiştir. Karararın gerekçesi iki yılda yazılmıştır.
22
1987 yılında bir ağır ceza yargıcının bir dava sırasında “kadının
sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmeyeceksin” şeklindeki be-
yanı kamuoyunda tartışmalara yol açarak, kadın hareketini başlatan
bir kıvılcım olmuştur. Bu sözler, “Dayağa Karşı Yürüyüş” kampan-
yalarını başlatmıştır. Cinsel tacize karşı ”Mor İğne Kampanyası”, eski
Medeni Kanun’da kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159.
maddeyi protesto kampanyaları, eski Türk Ceza Kanunu’nda fuhu-
şu meslek edinen kadına karşı tecavüze indirmi öngören maddeleri
protesto kampanyaları, feminist çevrelerin hukuk alanında yapılması
istediği değişimlerin ilk adımları olmuştur.
23
1980’lerin hareketliliği 1990’larda yerini kurumsallaşmaya bırakır-
ken, siyasetin hem içeriğine hem de biçimine önemli yenilikler getir-
miştir. Kamusal ve özel alan arasındaki farklılıkları ilk sorgulayan top-
lumsal hareket feminizm olmuştur. Daha önce siyaset dışı addedilen
pek çok konu siyasetin konusu hale gelmiştir. Feminist hareket devlete
karşın siyasal özerkliklerini oluşturmaya, hiyerarşisiz ve doğrudan ka-
tılımı sağlayacak mekanizmaları yaratmaya, teoriyi gündelik sorunla-
rıyla buluşturmaya çalışarak yeni bir siyasal dil oluşturmuştur.
24
19
a.g.e., s.17
20
Bkz. “159’a Hayır”, Kadınca, Ekim 1990 ve “Kadınların İmza Kampanyası”,
Cumhuriyet Gazetesi, 13 Ekim 1990
21
Kadın Hareketinin Yüzyılı, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı
2000 Ajandası, s.253
22
Bkz. 2 Temmuz 1992 tarihli Resmi Gazete
23
Nazik Işık, ”1990’larda Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Hareketi İçinde
Oluşmuş Bazı Gözlem ve Düşünceler”, 90’larda Türkiye’de Feminizm, der. Aksu
Bora- Asena Günal, 2.Baskı, İletişimYayınları, , İstanbul, 2007, s.43-46.
24
İnci Özkan Kerestecioğlu, “Kadınlara Yönelik Aile içi Şiddet: Mücadele,
Kazanımlar ve Sorunlar”, s. 123