15 / 537
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Yayın Sözleşmesine” İlişkin Getirdiği Yenilikler ve ...
14
nunu’nun İkinci Kısmında md. 372-385 arasında 14 maddede dü-
zenlenen özel bir sözleşme türüdür. Bu sözleşme 6098 sayılı Türk
Borçlar Kanunu’nda da (TBK) yer almaktadır. 6098 sayılı Türk Borçlar
Kanunu’nda bu sözleşme türü,
“Yayım Sözleşmesi”
adı altında md. 487-
501 arasında 15 madde olarak kaleme alınmıştır.
Yayın sözleşmesi, Borçlar Kanunu içerisinde özel bir durum arz
eder; zira bu sözleşme türü, asıl olarak 05.12.1951 tarihli ve 5846 sayılı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda (FSEK) düzenlenen bir alan olan
telif hakları konusu ile yakın irtibat içerisindedir. Bu yakın irtibat ne-
deniyle, telif hakları ile ilgisi olan ve asıl olarak FSEK’te düzenlenen
“yayın sözleşmesi”
konusunun ayrıca Borçlar Kanunu içerisinde dü-
zenlenip düzenlenemeyeceği hususu 818 sayılı Borçlar Kanunu dö-
neminde tartışılan bir konu olmuştur. Doktrinde yer alan bir görüş,
2
yayın sözleşmesinin, telif hakkı ile olan bu ilgisi nedeniyle söz konusu
sözleşmenin münhasıran FSEK içerisinde değerlendirilmesi gerektiği-
ni ileri sürmüştür. Bu görüş taraftarları, FSEK’in daha yeni tarihli
(lex
posterior derogat priori)
ve özel bir kanun olması
(generalibus specialia
derogant)
nedeniyle zaten öncelikli olarak FSEK’in uygulanacağını ve
FSEK’te düzenlenen telif hakkı ile bağlantılı bu sözleşme türünün, ay-
rıca BK’da yer almaması gerektiğini savunmuşlardır.
Telif hakkı, sahibinin hususiyetini taşıyan ve FSEK’te sayılan eser
gruplarına giren (ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserler, güzel sanat-
lar eserleri ve sinema eserleri) her türden fikir ve sanat ürünü üzerinde
eser sahibinin veya haleflerinin sahip olduğu, kural olarak başkasına
devredilemeyenmanevi haklar ve başkasına devredilebilen veya lisans
konusu yapılabilen mali haklar olarak tanımlanmaktadır. Burada adı
geçen mali haklar, işleme hakkı; çoğaltma hakkı; yayma hakkı, temsil
hakkı; işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma
iletim hakkıdır (FSEK md. 21-25).
Yayın sözleşmesinin konusu ise FSEK’te sayılan mali haklardan
yalnızca çoğaltma ve yayma hakkına ilişkindir. Bu sebeple çoğaltma
2 Necip Bilge, Borçlar Hukuku Özel Borç Münasebetleri, Ankara 1962, s. 230; Kenan
Tunçomağ, Borçlar Hukuku, C. II, İstanbul 1974, s. 578; Nuşin Ayiter, Hukukta
Fikir ve Sanat Ürünleri, Ankara 1981, s. 231. Ayrıca yayın sözleşmesine FSEK ve
FSEK’e aykırı olmayan BK hükümlerinin uygulanması gerektiğine ilişkin bir diğer
görüş için bkz. Senai Olgaç, Türk Borçlar Kanunu Şerhi, C. I, Ankara 1976, s. 57.