20 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Başak BAK
19
6098 sayılı TBK ile değiştirilen bir diğer kavram ise
“naşir”
kavra-
mıdır. Yayın sözleşmesinin tanımladığı 487. madde,
“naşir”
ifadesini
“yayımcı”
olarak arılaştırmıştır. Türk Dil Kurumu’nun Genel Türkçe
Sözlüğü de bu ifadeyi benimseyerek
“yayımcı”
kelimesini kullanmak-
tadır.
12
5187 sayılı Basın Kanunu da
“yayımcı”
ifadesini tercih etmekte-
dir. Yayın kelimesinin ortaya çıkan eseri karşıladığı, yayım kelimesinin
de faaliyetin adı olduğu göz önüne alınırsa faaliyete yapılan bir vurgu
olduğu; bu nedenle de yayma işini üstlenen kişi anlamında
“yayımcı”
ifadesinin kullanılması gerektiği savunulabilirse de bazı kaynaklarda
13
“yayınlayan”
ifadesinin kullanıldığı da göze çarpmaktadır. Kanımızca
“yayınlayan”
ifadesi bu mantık yürütmeden hareketle isabetli bir kav-
ram değildir ve
“yayımlayan”
ifadesi daha doğru bir kullanımdır;
14
an-
cak
“yayımcı”
ile
“yayımlayan”
arasında zaten bir fark olmadığı ve 6098
sayılı TBK’nın yayın sözleşmesi hükümlerinin tümünde aynı kavramı
tercih ederek en azından bu hususta tutarlı davrandığı söylenebilir.
Ne var ki bir başka önemli kavram olan
“eserin müellifi”
kavramı
söz konusu olduğunda aynı yorumu yapmak mümkün olmamaktadır.
Şöyle ki: 6098 sayılı TBK
“eserin müellifi”
kavramı yerine bazen
“eser sa-
hibi”
bazen de
“yayımlatan”
kavramlarını kullanmıştır. Buna göre, 6098
sayılı TBKmd. 487, md. 493 md. 494, md. 498 ve md. 500’de
“eser sahibi”
kavramını kullanılırken; md. 490, md. 496, md. 497 ve md. 499’da
“ya-
yımlatan”
ifadeleri tercih edilmiştir. Hatta 6098 sayılı TBK, 489. madde-
nin birinci fıkrasında
“eser sahibi”
ifadesini kullanırken aynı maddenin
ikinci fıkrasında
“yayımlatan”
ifadesine yer vermiştir.
Kanımızca md. 489, yayın sözleşmesi hükümleri düzenlenirken arı-
laştırmanın isabetli yapılmadığının ve yerleşmiş kavramlara ve özellikle
terim birliğine dikkat edilmediğinin en açık kanıtıdır.
“Eserin müellifi”
12 Yayımcı: 1. Bir sanatçının, bir yazarın eserini yayıma hazırlayan kimse veya ku-
ruluş, yayıncı, naşir, tabi (II), editör:
“Yayımcılar, kazanç amacıyla, alışılmış yapıtlar
sunarlar okuyucuya.” -
N. Cumalı. 2. Görsel ve yazılı basında yayıma hazırlama
yetkisi olan kimse, editör. 3. Herhangi bir eserin radyo ve televizyon aracılığıyla
dinleyiciye, seyirciye ulaştırılmasını sağlayan kimse.
http://tdkterim.gov.tr/bts/(30.03.2012).
13 Bkz. Necla Giritlioğlu, Yayın Sözleşmesi, İstanbul 1967; Nisim Franko, Türk Borç-
lar Kanununa Göre Yayın Sözleşmesi, 1981 ve ayrıca bkz. Zevkliler/Havutçu, s.
326 vd.; Tekinalp, s. 238; Ayiter, s. 230 vd.; Yavuz, s. 415 vd.; Tunçomağ, s. 583 vd.
14 Erel ve Kılıçoğlu da
“yayımlayan”
ifadesini kullanmayı tercih etmektedirler. (Şafak
Erel, Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, B. 3, Ankara 2009, s. 171; Ahmet Kılı-
çoğlu, Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, Ankara 2006, s. 309 vd.).