250 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Cenk AKİL
249
kin bir biçimde kullanılabilmesi
8
gerekse davaların en az giderle ve
mümkün olan süratle sonuçlandırılması (AY m. 141, I; HMK m. 30)
bakımından tebligat çok önemli bir rol oynamaktadır.
9
Tebligat, salt ilgilinin bir hukuki işlemden haberdar edilmesi de-
mek olmayıp; aynı zamanda bu işlemin kanunda belirtilen koşullara
uygun olarak yapıldığının da belgelendirilmesi işlemidir
10
. Bir hukuki
işlemin tebligat olarak nitelendirilebilmesi için
“yazılı bildirim”
ve
“bel-
gelendirme”
olmak üzere iki unsura ihtiyaç vardır.
11
Tebligat, hukukumuzda asıl olarak 7201 sayılı Tebligat Kanunu
12
ile düzenlenmiştir. Bu kanunun uygulanmasını göstermek üzere bir
de Tebligat Tüzüğü
13
çıkarılmıştır. Bunların yanı sıra Türkiye tebligat
konusunda pek çok uluslararası sözleşme imzalamıştır.
14
7201 sayılı Tebligat Kanunu pek çok kez değiştirilmiştir. Bu deği-
şikliklerden sonuncusu inceleme konumuzu oluşturan
11.1.2011 tarih
ve 6099 sayılı Kanun ile yapılan değişikliktir. Bu değişiklik ile 11.2.1959
tarih ve 7201 sayılı Kanun’un 1, 10, 11, 21, 23, 25/a, 29, 35, 36, 49 ve 60.
maddelerinde değişiklik yapılmış, ayrıca Kanun’a 7a maddesi ile bir
de geçici madde eklenmiştir. 6099 sayılı Kanun’un Hükümetin teklif
ettiği metindeki
“Genel Gerekçesi”
nde, özetle, ülkemizde tebligatla ilgili
problemler yaşandığı; tebligatın yargılamada temelini Anayasada ve
temel insan haklarında bulan adil yargılanma hakkı ile onun bir unsu-
ru olan hukuki dinlenilme hakkı
15
ve bu çerçevede kişinin kendisi ile
ilgili yargılamadan haberdar olma ve bilgilenme hakkı ile doğrudan
ilgili olduğuna; tebligattaki yanlışlık, eksiklik ve usulsüzlüklerin adil
8 Deliduman, s. 14.
9 Mehmet Ruşen Gültekin,
Adil Yargılanma Hakkının Gerçekleşmesini Sağlayan Araç-
lardan Milletlerarası Tebligat ve İstinabe
(Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara
2006, s. 17. Bunun dışında, vergi ve idare hukuku bağlamında bir takım kamusal
yetkilerin kullanılabilmesi de yetkili makam veya mercilerin ilgilisine usulüne
uygun olarak tebligat yapmış olmaları koşuluna bağlıdır (Seyithan Deliduman,
Tebligat Hukuku Bilgisi
, 2. B., Ankara 2006, s. 14).
10 Ruhi, s. 17.
11 Muşul, s. 53.
12 RG.19.2.1959, sa. 10139.
13 RG. 5.12.1987, sa.10303.
14 Bu sözleşmelerin listesi için bkz. TimuçinMuşul,
Gerekçeli-Notlu-İçtihatlı-Açıklamalı
Tebligat Kanunu
, 4. B., İstanbul 2008, s. 895 vd.
15 Tebligatın hukuki dinlenilme hakkı bakımından taşıdığı önem hakkında daha
geniş bilgi için bkz. Muhammet Özekes,
Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme
Hakkı
, Ankara 2003, s. 98 vd.