205 / 441
Zimmet Suçu’nun Kooperatifler Kanunu ve Yardım Toplama Kanunu Özelinde Değerlendirilmesi
204
A. GİRİŞ
Zimmet fiili, Tanzimat’tan sonra yürürlüğe giren ve kendisini
özel olarak suç sayan 1858 tarihli Ceza Kanunname-i Hümayunu ile
ilk defa Türk Ceza Adalet Sistemi’ne girmiştir.
1
Şu an yürürlükte olan
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve
Son Hükümler başlıklı Dördüncü Kısım, Kamu İdaresinin Güvenilirli-
ğine ve İşleyişine Karşı Suçlar başlıklı Birinci Bölüm, 247–249 madde-
lerinde de zimmet suçu düzenlenmiştir.
Bununla birlikte; 5728 Sayılı Temel Ceza Kanunlarına Uyum Ama-
cıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapıl-
masına Dair Kanun; 23 Ocak 2008 tarihinde Meclis Genel Kurulunda
kabul edilmiş ve 08 Şubat 2008 tarihli, 26781 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 580 maddeden oluşan bu Kanun ile
birlikte, birçok kanunun çeşitli maddelerinde değişiklikler yapılmıştır.
Çalışma konumuzu da Türk Ceza Adalet Sistemi’nin benimsemiş
olduğu farklı felsefe ve sistem ile beraber, 5728 sayılı kanunla yapılan
değişikliklerle gelinen noktada, kişinin kamu görevlisi olup olmadı-
ğına bakılmaksızın belli malvarlığı değerlerini zimmetine geçirmesi
halinde cezalandırılacağını düzenleyen Yardım Toplama Kanunu ve
Kooperatifler Kanunu özelinde zimmet suçuna ilişkin genel açıklama-
lar ışığında ‘Zimmet’ suçunun değerlendirilmesi oluşturmaktadır.
B. KORUNAN HUKUKİ MENFAAT
Zimmet suçunun düzenlenmesi ile korunması hedeflenen hukuki
menfaatin ne olduğu konusunda doktrinde farklı görüşler bulunmak-
la birlikte, kanun koyucunun bu hususa işaret ettiği söylenebilir.
Buna göre; bir görüş, devletin mali menfaatlerini ön plana çıkar-
makta ve devlete ait malvarlığının dürüstlüğe aykırı biçimde kullanıl-
masının ve böylece devletin mali bir zarara uğramamasının amaçlan-
dığını kabul etmektedir.
2
Eski Fransız hukukunda geçerlilik arz eden
1
HüseyinAvsallı,
“Zimmet Suçu”
,
YayınlanmamışDoktora Tezi
,MarmaraÜniversitesi
SBE, 2006, s.2.
2
Muhammet Nedim Bekri,
“Türk Ceza Kanunu’nda Zimmet Suçu”
,
Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi
, Marmara Üniversitesi SBE, 2006, s. 11. Ayrıca bkz. Sahir Erman
- Çetin Özek,
Ceza Hukuku Özel Bölüm Kamu İdaresine Karşı İşlenen Suçlar
, İstanbul,
1992, s.7; İsmail Malkoç - Mahmut Güler,
Uygulamada Türk Ceza Kanunu Özel Hü-