211 / 441
Zimmet Suçu’nun Kooperatifler Kanunu ve Yardım Toplama Kanunu Özelinde Değerlendirilmesi
210
lunması halinde dahi suçun oluşmasının önüne geçilemez. Kamu ku-
rumlarında para ve sair değerler üzerinde tasarrufta bulunan kamu
görevlilerinden muhtemel suistimallere karşılık bir teminat alınmış
olabilir. Bu alınmış olan teminat muhtemel ve ileride meydana gele-
bilecek idari zararları teminat altına alır. Teminatın amacı, ödeneği
sağlamaktan ibaret olup ileride meydana gelen suçu meşrulaştırma
özelliği olamaz. Onun için teminatın varlığı suçu ortadan kaldırma-
maktadır. Teminat miktarı zimmete geçirilen değerden fazla olsa bile
suç oluşacaktır. Teminatın varlığı halinde diğer şartların da gerçekleş-
mesi ancak cezadan indirim yapılabilecektir.
15
Suç konusunun değerinin az olması durumunda zimmet suçunun
oluşup oluşmadığı hususu doktrinde tartışmalıdır. Bir görüş zimmet
suçunun oluşmadığı bunun sebebinin de mefruz rıza olduğunu ile-
ri sürmektedir. Bu hukuka uygunluk sebebinin varlığı dolayısıyla
zimmet suçu oluşmadığı sonucuna varmaktadırlar. Mefruz rızadan
bahseden bu görüş taraftarları rızanın kaynağı konusunda bir açıkla-
ma yapmamaktadırlar kaldı ki bunun hukuki dayanağını teşkil eden
emareler de mevcut değildir. Diğer bir görüş ise buradaki hukuka ay-
kırılığa son veren durumun örf ve adet olduğunu ileri sürmektedir. Bu
görüş ise bir tutarsızlık içermektedir. Çünkü; örf ve adet hukuka ay-
kırılığı ortadan kaldırma etkisine sahip değildir. Bu görüşe göre failin
hukuka aykırılık şuurunun bulunmaması nedeniyle kastının da varlı-
ğından söz edilemeyecektir. Bu durumda da gerçekleştirdiği davranış
açısından failde hukuka aykırılık bilincinin varlığı tartışılabilir. Bir an
için failin bu bilince sahip olmadığını düşündüğümüzde dahi bu bi-
lincin yokluğu faildeki kastı ortadan kaldırıcı bir mahiyette değildir.
20. yüzyıl başlarındaki suç teorisinin bir görünümünü oluşturan bu
görüşün günümüzde geçerliliği kalmamıştır. Sonuç itibariyle; zimmet
konusu eşyanın kurşun kalem, silgi gibi çok değersiz bir şey olma-
sı durumunda zimmet suçunun oluşmayacağı kabul edilmekte olup
buna doktrinde müsamaha edilen zimmet denilmektedir. Burada
zimmet konusu eşyanın değeri çok az olmasına karşın, zimmete geçi-
rilmesi bir haksızlık oluşturmaya devam etmektedir. Ancak; fiilin ifa-
de ettiği haksızlık muhtevası cezaya layık, cezayı gerektirici boyutta
15
İzzet Özgenç,
Zimmet Suçu
, Ankara, 2009, s.23. Mehmet Emin Artuk, Ahmet Gök-
cen, A.Caner Yenidünya,
Ceza Hukuku Özel Hükümler
, Ankara, 2006. s. 584. Ayrıca
bkz. Doğan Soyaslan,
Ceza Hukuku Özel Hükümler
, Ankara, 2005, s.525.