345 / 505
Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)
344
Askerlik şubesinden kıt’aya sevk ve kıt’a ya da askeri bir kuruma
katılmakla muvazzaf askerlik hizmeti başlayacaktır. Bu nedenle mec-
buri askerlik yükümlülüğü altında olan tüm “
asker şahıslar
”
85
bu suçun
faili olabilirler.
Ancak bu askeri şahıslardan askeri öğrenci statüsünde bulunan,
Lise, orta ve eşidi okullar askeri öğrencilerinin, askerlik mükellefiyeti
altına girmemiş bulunmaları nedeniyle AsCK 81’deki suçun faili olma-
ları kanaatimizce mümkün değildir.
86
Yedeklik döneminde bulunan ihtiyat (yedek) askeri şahısların ye-
niden askerlik hizmetine çağrılmaları mümkündür. Bunlar askerî hiz-
metlerde bulundukları müddetçe AsCK hükümlerine tabidir.(AsCK
m.4; 353 SK 10/B) İhtiyat (yedek) askeri şahısların kıtasına katılmakla
bu suçun asker faili olabilecekleri gibi kıtaya katılmamak için hile yap-
maları durumunda sivil şahıs olarak da bu suçun faili olmaları kanaa-
timizce mümkündür.
87
85
Askeri hukuk mevzuatında, asker kişilerin kimler olduğu konusunda dağınık
halde birçok hükme rastlamak mümkündür. Örneğin;İç Hizmet Kanunu 2’inci
maddesine göre, Asker, “
Askerlik mükellefiyeti altına giren şahıslarla (Erbaş ve erler)
özel kanunlarla Silâhlı Kuvvetlere intisap eden ve resmî bir kıyafet taşıyan şahsa denir
”;
AsCK 3/1’inci fıkrasında ise, “
Askerî şahıslar; Mareşalden asteğmene kadar subaylar,
astsubaylar, Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda
çalışan sivil personel, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er ile erbaş ve
erler ile askerî öğrenciler”
dir; AsYUK 10/A maddesinde ise, “
A) Muvazzaf askerler;
subaylar, astsubaylar, askerî öğrenciler, uzman jandarmalar, uzman erbaşlar, erbaş ve
erler, B) Yedek askerler (Askerî hizmette bulundukları sürece), C) Milli Savunma Bakan-
lığı veya Türk Silâhlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşlarında çalışan sivil personel (
Bu bend
Anayasa Mahkemesinin 20.9.2012 tarih 2012/45-125 EK. İle Anayasaya aykırı bu-
lunarak iptal edilmiştir. RG: 01.12.2012 tarih Sayı:28484)
D) Askeri işyerlerinde
çalışan ve İş Kanununa tabi bulunan işçiler, E) Rızası ile Türk Silâhlı Kuvvetlerine katı-
lanlar
” ın bu Kanunun uygulanmasında asker kişi sayılacağı hükme bağlanmıştır.
AsCK 3’üncü maddesinde yedek askerler askeri şahıslar arasında sayılmamışken,
AsCK 4. maddesi ile AsYUK 10/B bendinde “
yedek askerlerin
” askeri hizmette bu-
lundukları sürece askeri ceza kanunu hükümlerine tabi olacakları hüküm altına
alınmıştır. Bu anlamda AsCK 3. maddesindeki eksikliğin AsCK 4 ve AsYUK 10/B
bendi ile tamamlandığı söylenebilir. Doktrinde AsCK 3. maddesindeki asker şahıs
tanımının bu manada eksik olduğu açıklanmıştır.(Çelen, s.31)
86
“
Lise, orta ve eşidi okullar askeri öğrencilerinin askerlik mükellefiyeti altına girmemiş bu-
lunmaları nedeniyle sırf askeri nitelikteki firar suçunu işleyemiyeceklerini, okuldan izinsiz
ayrılmamaları konusunda
kendilerine emir verilmiş olsa dahi bu emrin hizmete taallu-
ku bulunmaması nedeniyle eylemlerinin emre itaatsizlik suçunu da teşkil etmiyeceği
…”
As.Yar.İBK., 15.11.1975 1975/2-5 EK (TSK Net)
87
Erbaş ve erler bakımından yedeklik devri, muvazzaflık devrinin bitiminden askerlik çağı-
nın sonuna kadardır. Askerlik çağı kişinin 41 yaşına girdiği yılın 1 Ocak tarihinde biter.
(1111 SK. 7, 2). Böylece muvazzaflık hizmetini erbaş veya er olarak tamamlayan kişi bu