350 / 505
TBB Dergisi 2013 (105)
Gökhan Yaşar DURAN
349
Suç faillerinin askerlik yükümlülüklerini geciktirmede haklı ma-
zeretleri varsa suç oluşmayacaktır. İşte bu noktada ileri sürülen ma-
zeret konusu hususlarda (Örneğin: Sevkini geciktirerek kıt’asına bir
sonraki celp döneminde katılmak isteyen birinin mazeret olarak sevk
dönemini kapsayan sahte bir doktor raporu ibraz edilmesi ya da sevk
dönemlerinde kendisini yurtdışında göstermek maksadıyla sahte bir
pasaport sunulması vs) sahtecilik yapılması uygulamada en sık karşı-
laşılan durumdur. Burada faillerin amacı askerlik yükümlülüğünden
kurtulmak olmayıp amaçlanan sadece AsCK 63’teki suçu gizlemek ve
bu sayede zamanında askerlik yükümlülüğünü yerine getirmemektir.
Nitekim Askerî Yargıtay kararları da bu doğrultudadır.
100
Ancak Aske-
ri Yargıtay’ın bu konuda aksi kararlarına da rastlamak mümkündür.
101
100
“…
Afşin Askerlik Şubesi Başkanlığında asker alma işlem memuru olarak görevli sanık
M.B.’un, Ağustos 1996 celbine katılmaması nedeniyle bakaya olarak aranmakta olan
Y.K.’nın istemi üzerine bilgisayardaki kayıtlara girerek daha önce tanzim edilmiş olan
sevk işlemlerini yok ettiği, adı geçen yükümlünün bakaya takibini durdurduğu, bu hu-
susta Afşin Kaymakamlığına yazı yazılmasını ve yükümlüye de yüksek okula kaydında
askerlik yönünden sakınca bulunmadığına dair belge verilmesini sağladığı, ayrıca yurt dı-
şında bulunan ve yoklama kaçağı olarak aranmakta olan S.G. isimli şahsın yerine kardeşi
H.G.’in resmini evraka yapıştırmak ve H.G.’i doktora muayene ettirmek suretiyle S.G.’in
son yoklama işlemlerini tamamlattırdığı ve anılan yükümlünün yoklama kaçağı durumu-
nu sona erdirdiği ve bu hususta Afşin Kaymakamlığına yazı yazılmasını ve yurt dışına
çıkmasında askerlik yönünden sakınca olmadığına dair belge verilmesini sağladığı, sanık
H.G.’in de kardeşinin isim ve kimlik bilgileri yazılı ancak kendi fotoğrafı yapıştırılmış belge
ile kardeşi S.G.’in son yoklama muayenesini yaptırdığı…Askerî Ceza Kanununun 81 nci
maddesinde, “askerlikten kurtulmak için hile yapmak” suçunun oluşması için failin ey-
lemlerinin, “askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmak” kastına yönelik olması kanuni
unsur olarak öngörüldüğünden ve dava konusu olayda da büsbütün kurtulmaya yönelik bir
eylem bulunmadığından sanıkların eylemlerinin askerlikten kısmen kurtulmak kapsamında
kabul edilip edilemeyeceğinin belirlenmesi gerek(tiği), “Kısmen” sözcüğü “kısmi olarak”
anlamına gelen ve arapça “kısm” sözcüğünden türetilmiştir. “Kısm/Kısım” ise, “parça-
lara ayrılmış bir şeyin her bölümü, bölük, kesim” anlamına gel(diği), (Meydan Larousse
Cilt 7 S.265). Sözcüğün bu anlamı karşısında; askerlik hizmetinden “kısmen kurtulmak”
amacına yönelik fiilerin askerlik hizmetinin bir bölümünden kurtulmayı hedef alması ge-
rektiği, bunu hedef almayan ve askerlik işlemlerinin geciktirilmesine yönelik eylemlerin bu
kapsamda kabul edilemeyeceği, … Bunun aksine bir düşünce ile ve askerlik hizmetinin geç
yapılmasını da “kısmen kurtulmak” olarak kabul etmek, ancak yorum yoluyla mümkün
olabilece(ği), Maddi ceza hukukunda yorum yoluyla kanunen tarif edilmiş bir suç tipinin
kapsamının genişletilmesine olanak bulunmadığından, askerlik hizmetinin geç yapılma-
sına yönelik fiillerin As.C.K.nun 81 nci maddesinde tanımlanan suçu oluşturduğu(nun)
kabul edileme(yeceği), Nitekim, bu tür fiillerin müeyyideleri AsCK.nun 63 ncü maddesinde
düzenlendiği gibi, bu sırada işlenmiş sahtecilik v.s. suçlar söz konusu ise bunlar hakkında
genel hükümlerin uygulanacağı”
açıklanmıştır. Bu durumda suç failleri AsCK 63 ya-
nında ayrıca TCK sahtecilik hükümleri gereğince cezalandırılacaktır.
As.Yar.DK., 18.03.1999 tarih 1999/28-57 EK. (Askeri Yargıtay Dergisi, S.13, Y.2001,
s.197-198)
101
Askeri Yargıtay,
“
sanık adına çıkarılan son yoklama çağrı pusulasının 24.6.1993 tari-
hinde teyzesinin oğluna tebliğ edilerek 27.7.1993 tarihinde son yoklamasını yaptırmak
üzere Askerlik Şubesinde hazır bulunmasının istendiği, ancak, zamanında son yoklaması-