

TBB Dergisi 2013 (106)
İsmet MAZLUM
315
Haksız fiilin borç doğurmasının sebebi zarardır. Borçlar hukuku
bakımından esas alınan nokta haksız fiilin borç kaynağı yönüdür
1
.
Haksız fiil nedeniyle zarar gören ya da zarar tehlikesiyle karşı karşıya
kalan kişilerin tazminat davası dışında başvurabilecekleri başka yollar
da mevcuttur. Bu yollar borçlar hukuku kapsamı dışında yer alır.
Zararın belirlenmesi tazminatın belirlenmesine de katkı sağlaya-
caktır. Bu bağlamda hakim tazminatı belirlerken zararı esas alacak
ve uğranılan zarara göre bir hüküm tesis edecektir. Tazminat belirle-
nirken tek başına zarara göre bir değerlendirme yerine, yararların da
hesaplandığı bir tazminat miktarı hakim tarafından hesaplanır. Zarar
ve yarar miktarlarını ispatın mümkün olmadığı hallerde hakim takdir
yetkisini kullanacaktır
2
.
I. Zarar Miktarının Takdiri ve İspatı
Zararı ispat yükümlülüğü zarar görene aittir. Borçlar Kanunu
50/1’e göre, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat
yükü altındadır.”hükmüne yer vermiştir.
İspat, genel anlamda bir iddianın doğru ve gerçek olup olmadı-
ğı konusunda hakimi inandırma faaliyetidir
3
. Bir başka ifadeyle, dava
konusu hakkın ve buna karşı yapılan savunmanın dayandığı vakıala-
rın var olup olmadıkları hakkında mahkemeye kanaat verilmesi işle-
mine ispat denir
4
.
İspatın konusunu tarafların üzerinde anlaşamadıkları ve uyuş-
mazlığın çözümünde etkili olabilecek çekişmeli vakıalar oluşturur
(HMK.m.187/1).
Hakim davada hangi çekişmeli vakıaların ispat edilmesi gerekti-
ğini tespit ettikten sonra bu vakıaların kimin tarafından ispat edilmesi
gerektiğini tespit edilmesiyle ispat yükü sorunu ortaya çıkar. Hukuk
Muhakemeleri Kanunu 190/1’e göre, “İspat yükü, kanunda özel bir
1
Kılıçoğlu, Ahmet: Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), Ankara, 2012, s. 410.
2
Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut: Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), İstanbul,
1995, s.527.
3
Pekcanıtez, Hakan/ Atalay, Oğuz/ Özekes, Muhammet: Medeni Usul Hukuku,
Ankara, 2012, s. 538.
4
Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder: Medeni Usul Hukuku, Ankara,
2012, s. 357.