317 / 473
Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi Amacıyla Açılan Davanın Yargılama Hukukundaki Yeri
316
düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki so-
nuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.” şeklinde bir düzenleme
yer almaktadır. Burada vakıayı hangi tarafın ileri sürdüğü değil; o va-
kıadan hangi tarafın lehine hak çıkardığı önemlidir. Örneğin, haksız
fiil sebebiyle tazminat talep eden davacı lehine, mahkemenin tazmi-
nata karar verebilmesi için, haksız fiilin vuku bulduğunu, davalının
kusurlu bulunduğunu ve fiilin hukuka aykırı olduğunu, zararın doğ-
duğunu ve fiil ile zarar arasında illiyet bağı bulunduğunu tazminat
talebinde bulunan ispat etmelidir.
5
Zarara uğrayan kişi bunu her türlü delille kanıtlayabilir. Haksız
fiiller hukuki işlemden farklıdır. Kesin delille ispat zorunluluğunun
istisnasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda takdiri deliller ile ispatı
mümkündür. Takdiri delillerin koşulları ve hükümlerini kanunun
tayin etmediği delillerdir
6
. Takdiri deliller hakimi bağlamaz. Hakim
serbestçe bu delilleri takdir etme hakkına sahiptir. Hakim takdiri de-
liller ile ispatın mümkün olduğu olaylarda ispat aracı niteliğindeki
her şeyi delil olarak kabul edebilir ve buna dayanarak karar verebilir
(HMK.m.192).
Bazı hallerde, zarar mevcut olduğu halde gerçek miktarını ka-
nıtlamak mümkün olmayabilir. Örneğin, bir kimsenin çantasında ne
kadar para olduğunu her zaman bilmesi mümkün olmayabilir
7
. Za-
rarın gerçek miktarının belirlenemediği bu gibi durumlarda bunun
miktarını belirleme görevi Borçlar Kanunu’nun 50/2’nci maddesine
göre hakime verilmiştir. İlgili madde, “Uğranılan zararın miktarı tam
olarak ispat edilemiyorsa hakim olayların olağan akışını ve zarar göre-
nin aldığı önlemleri göz önünde tutarak zararın miktarını hakkaniyete
uygun olarak belirler.” şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre hakim za-
rar mevcut ise miktarını belirlerken zarar görenin ekonomik ve sosyal
durumunu somut olayda uğrayabileceği zarar miktarının ne olabile-
ceğini, bu miktarın yaşamın olağan akışına uygun olup olmadığı gibi
unsurları göz önünde tutarak bir belirlemede bulunacaktır
8
.
5
Pekcanıtez, / Atalay, / Özekes, s. 565.
6
Kuru, / Arslan, / Yılmaz, s.404. Pekcanıtez, / Atalay, / Özekes, s. 607.
7
Kılıçoğlu, s. 401.
8
Kılıçoğlu, s. 401.