401 / 505
Polonya Yargı Sistemi Üzerine İzlenimler
400
başkanına önerilmeyen diğer adaylar da Yüksek Mahkemeye bu işle-
mi dava konusu edebilirler. Yüksek Mahkeme bu işlemlerin hukuka
uygunluğunu denetlemektedir. Hiçbir zaman Yüksek Mahkeme tara-
fından yerindelik denetimi yapılamaz. Yüksek Mahkeme şu kişi yerine
şu kişi seçmelisin diye bir karar veremez.
Polonyada görev yapan toplam hakim sayısı 10000 civarındadır.
Bunların 6000 civarındakiler asliye mahkemesi hakimi, 2000 civarın-
dakiler bölge mahkemeleri hakimi, 700-800 tanesi temyiz mahkemeleri
hakimi iken kalan 1200-1300 hakim ise idari mahkemeleri ve askeri
mahkeme hakimleridir.
Polonya adli yargı sistemi üç aşamalı ve iki derecelidir.
• Asliye Mahkemeleri - İlk Derece
• Bölge Mahkemeleri - İlk Derece
• (Bölge Mahkemelerinde cinayet gibi daha karışık dosyalara, aile
ve boşanma davalarına bakılmaktadır)
• Temyiz Mahkemeleri - İlk Derece
• En üst mahkeme ise Yüksek Mahkemedir. Yüksek Mahkemede 90
üye görev yapmaktadır.
İlk derece mahkemesi asliye mahkemesi ise bu mahkemenin tem-
yiz yeri bölge mahkemesidir. Eğer ilk derece mahkemesi bölge mahke-
mesi ise bu mahkemenin temyiz yeri temyiz mahkemesidir.
Yüksek Mahkeme ise hepsinin üstündedir. Sadece bölge ve temyiz
mahkemelerinden gelen işler Yüksek Mahkemeye gider. asliye Mah-
kemeleri kararı Yüksek Mahkemeye gitmez.
Asliye mahkemelerinde 4 yıl çalışan bir hakim boş ilan edilen bir
bölge mahkemesi hakimliğine müracaat edebilir. Ayrıca, bölge mahke-
melerine avukatlar, savcılar, hukuk müşavirleri de başvuru yapabilir-
ler. Başvuru yapan kişilerin son 3 yıllık çalışması müfettiş hakimlerce
değerlendiriliyor ve daha sonra adaylar bölge mahkemesi yönetimine
sunuluyor. Bölge mahkemelerinde gizli oylama yapılıyor. Oylama so-
nuçlarıyla birlikte bütün adaylar Kurula (Ulusal Mahkeme Kuruluna)
sunuluyor. Kurul tarafından inceleme yapılarak atama için Cumhur-
başkanına sunuluyor. Bölge mahkemelerinden temyiz mahkemelerine
geçişte aynı şekilde olmaktadır.