396 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Hüseyin BİLGİN
395
lemento, Başbakanlık bu sinyalizasyon aracılığıyla uyarılabilmektedir.
Polonyada hakim yardımcıları (yedek hakim) hakim statüsünde olma-
malarına rağmen hakimler gibi karar verebiliyorlardı. Bu kararların
geçerliliğiyle ilgili davanın görüşülmesi sırasında Anayasa Mahkeme-
si ciddi şüphelere düştü. Özellikle bu kararların insan hakları açısın-
dan Anayasaya uygunluğu konusunda tereddütler oluştu. Anayasa
Mahkemesinin bu konudaki kararı davanın reddi yönünde olacaktı,
ancak bu karar çıkmadan önce Başbakanlığa bir uyarı (sinyalizasyon)
gönderildi. Bu şekilde ilgili makamlara uyarılar, sinyalizasyonlar gön-
derilebilmektedir.
Anayasa Mahkemesinde kararlar (önemine göre) 15 kişilik genel
kurul, yada 5 kişilik veya 3 kişilik heyetler tarafından verilmektedir.
En basit yönerge, talimatların Anayasaya uygunluğu denetimi 3 kişi-
lik heyet tarafından yapılmaktadır. (Yüksek Mahkeme Yönetmeliğinin
Yüksek Mahkeme Yasasına uygunluğunun denetimi gibi ) diğer bütün
açıklama ve talepler 5 kişilik heyetler tarafından görüşülmektedir. Ge-
rek 3 kişilik heyetçe gerek 5 kişilik heyetçe görüşülen davalarda kendi
aralarında görüş birliği bulunmadığı durumlarda, Anayasa Mahke-
mesi Başkanlığına yazılı müracaat üzerine uyuşmazlık 15 kişilik Genel
Kurul tarafından görüşülebilir. Aynı şekilde Anayasa Mahkemesi de
önüne gelen davayı karışık olarak tespit etmesi (önemli görmesi ha-
linde) o takdirde bu davanın önceden 15 kişilik heyet tarafından gö-
rülmesini isteyebilir. Polonya Yargı Sisteminde düzenleyici işlemlerin
(yönetmelik, yönerge vs) yargısal denetimi hem Anayasa Mahkeme-
since hem de idari yargı birimlerince yapılabilmektedir.
Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan sıfatıyla ceza yargılaması
yapma yetkisi bulunmamaktadır. Yüce Divan işlevini Anaya Mahke-
mesi dışında başka bir mahkeme yapmaktadır. O mahkemenin baş-
kanı ise Yüksek Mahkemenin Birinci Başkanıdır. O mahkemeye 4 yıl
süreyle seçilmektedir. Bu sosyal bir görevdir. O mahkeme üyeleri aynı
zamanda kendi görevlerine devam etmektedirler.
Polonya yargı sisteminde hakimlerin hukuk fakültelerini bitirme-
leri zorunludur.
Polonya Anayasa Mahkemesi, AİHM kararlarının bağlayıcılığını
kabul etmektedir.