492 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Yargıtay Kararları
491
Öğretide “
olağanüstü temyiz
” 23.03.2005 gün ve 5320 sayılı Ceza
Muhakemeleri Yasasının Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Ya-
sanın 18. maddesi ile yürürlükten kaldırılan 1412 sayılı CYUY’nda
“
yazılı emir
” olarak adlandırılan bu olağanüstü yasa yolu, 5271 sayılı
CYY’nın 309 ve 310. maddelerinde “
kanun yararına bozma
” olarak yeni-
den düzenlenmiştir.
5271 sayılı Yasanın 309. maddesi uyarınca, hâkim veya mahkeme-
ce verilip istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen
karar veya hükümlerde, maddi hukuka veya yargılama hukukuna iliş-
kin hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar
veya hükmün Yargıtay’ca bozulması istemini, yasal nedenlerini açık-
layarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirecek-
tir. Bunun üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı da hükmün veya
kararın bozulması istemini içeren yazısına bu nedenleri aynen yazarak
Yargıtay Ceza Dairesine verecek, ileri sürülen nedenlerin Yargıtay’ca
yerinde görülmesi halinde de karar veya hüküm yasa yararına bozula-
cak, yerinde görülmezse istem reddedilecektir.
Böylece ülke genelinde uygulama birliğine ulaşılacak, hakim ve
mahkemelerce verilen cezaya ilişkin karar veya hükümlerdeki hukuka
aykırılıkların, toplum ve birey açısından hukuk yararına giderilmesi
sağlanacaktır.
Bozma sonrası yapılacak işlemler ve bu işlemleri gerçekleştirecek
merciler ile, bozma kararının etkileri ise, bozulan hüküm veya kararın
türü ve bozma nedenlerine göre ayrıma tabi tutularak maddenin 4.
fıkrasında ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Bozma nedenleri;
5271 sayılı Yasanın 223. maddesinde tanımlanan ve davanın esa-
sını çözmeyen bir karara ilişkin ise, 309. maddenin 4. fıkrasının (a)
bendi uyarınca; kararı veren hâkim veya mahkemece gerekli inceleme
ve araştırma sonucunda yeniden karar verilecektir. Bu halde yargıla-
manın tekrarlanması yasağına ilişkin kurallar uygulanamayacağı gibi,
davanın esasını çözen bir karar bulunmadığından, verilecek hüküm
veya kararda lehe ve aleyhe sonuçtan da söz edilemeyecektir.