60 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Selami DEMİRKOL
59
2-2-5 Ayrıca “Komisyonun çalışma usulü ve çevresel etki değer-
lendirmesi raporunun incelenmesi“ başlıklı 12.maddesinin 9.fıkrasının
(d) bendinde ise “
Halkın katılımı toplantısının usulüne uygun yapılıp ya-
pılmadığı, halkın katılımı toplantısında üzerinde durulan konulara yeterince
çözüm getirilip getirilmediğine ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılır.
“
denilmektedir.
Bu kuralların birlikte okunmasından çıkarılabileceği üzere, ÇED
Raporlarının hazırlanmasındaki yoğun süreçte asıl olan, halkın bu sü-
rece dahil edilmiş olmasıdır.
Yani, çevrenin birey-insan için olduğundan hareketle, çevre ile il-
gili ÇED Raporu gibi hassas bir konuda karar verme mekanizmasında
bulunan kamu yöneticileri, bireylerin-halkın görüş ve önerilerini al-
makta, karar, birey-idare ortak iradesi ile oluşturulabilmektedir.
3- ÇED RAPORU GEREKLİLİĞİ HAKKINDA
Yukarıda aktarıldığı üzere Yasa yapıcı 10.madde ile Türkiye‘de ilk
defa bir faaliyetin gerçekleşmesinden önce faaliyetin yol açabileceği
olumsuz etkilerin belirlenmesini ve gerekli önlemlerin alınmasının ge-
rekliliğini yasa düzeyinde öngörmüş ve uygulama için de Yönetmelik
çıkarılmasını buyurmuştur.
Çevreyi etkileyen zararlı oluşumların önlenmesi ve toplum gelece-
ği açısından bir tedbir olarak Yasa ile öngörülen Çevresel Etki Değer-
lendirme (ÇED) Raporu hazırlama yükümlülüğü çevre hukuku açısın-
dan çok olumlu bir aşama olarak nitelendirilebilir.
ÇED Raporları ile amaçlanan, tahmin edilebilen bir gelişmenin yol
açabileceği olumsuz çevre ve sağlık etkilerinin önceden tespit edilip
gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktadır.
2
Genel olarak ÇED Raporları; planlanan faaliyetlerin çevreye ola-
bilecek olumlu yada olumsuz etkilerinin belirlenmesinde olumsuz
yöndeki etkilerinin önlenmesi, yada çevreye zarar vermeyecek ölçü-
de en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve tekno-
2
BOZYİĞİT, Recep - KARAASLAN, Tufan., Çevre Bilgisi, Nobel Yayın – Dağıtım,
Ankara: 1998, ss.141-142.