134 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Ramazan DURGUT
133
karar nisabına göre onay kararının alınması gerekir. Ayrıca TTK 617/4
hükmünün verdiği olanak uyarınca, genel kurul onayı, toplantı yapıl-
maksızın pay rehine ilişkin önerinin ortakların yazılı onayları alınmak
suretiyle de gerçekleştirilebilir.
Genel kurul haklı sebeplerin varlığı dışında, onay başvurusunu
reddedemez (TTK 600/2 c. 3)
31
. Haklı sebepler madde ve gerekçede
belirtilmemiştir. Hukuk güvenliği açısından, haklı sebeplerin şirket
sözleşmesinde sınırlı sayıda olmasa da örnekler şeklinde sayılması
faydalı olacaktır
32
. Şirket sözleşmesinde belirtilecek haklı sebepler li-
mited şirketle ilgili olabileceği gibi, payını rehin vermek isteyen ortak-
la veya lehine rehin hakkı tesis edilecek alacaklıyla da ilgili olabilir.
Örneğin limited şirketin birleşme, bölünme veya tür değiştirme işlem-
lerine başlaması; limited şirket ortakların belli bir mesleğe mensup ol-
ması ve paylarını ancak aynı meslekten olan kişilere devredebilmeleri;
ek ödeme veya ayın edim yükümlülüklerinin bulunduğu paylar bakı-
mından rehin verenin bu edimleri yerine getirememesi; lehine rehin
hakkı tesis edilecek alacaklı ile limited şirket arasında şirketin ticari
faaliyetlerinde ciddi etkileri olan hukuki bir uyuşmazlığın bulunması
gibi sebepler şirket sözleşmesinde haklı sebep olarak düzenlenebilir.
Haklı sebeplerin şirket sözleşmesinde belirtilmediği veya belirtilenler
dışında ileri sürülen haklı sebeplerin varlığının tartışma konusu yapıl-
dığı durumlarda, genel kurulun onay vermeme sebebinin haklılığını,
her somut olay bakımından, hâkim değerlendirecektir
33
.
Esas sermeye payı üzerinde rehin hakkı kurulmasına ilişkin işle-
min genel kurulca onaylanması için yapılan başvuru, başvuru tarihin-
31
Buna karşılık pay devrine ilişkin TTK 595/3’te genel kurulun sebep göstermeksizin
onay vermekten kaçınabileceği düzenlenmiştir.
32
Oertle / du Pasguer, OR Art. 789b N. 3; Ficher / Petrin / Siffert, OR Art. 789b N.
4. Haklı sebep kavramı için ayrıca bkz. Ersin Çamoğlu, Kollektif Ortaklığın Haklı
Sebeple Feshi ve Ortağın Haklı Sebeple Çıkarılması, İstanbul 2008, s. 22 vd.
33
Haklı sebeplerle limited şirketten çıkma ile ilgili bir uyuşmazlıkta Yargıtay, haklı
sebeplerin varlığının hakim tarafından değerlendirileceğini şöyle açıklamıştır. 11.
HD.nin 31.03.2009 tarih ve E. 2007/14988, K. 2007/3869 sayılı kararı:
“…(e)TK’nın
551/II hükmünce, haklı nedenlerle limited şirket ortaklığından ayrılma hakkı doğan ortak
diğer ortakların bu yöndeki iradeye uymaması halinde şirket ortaklığından çıkmasına izin
verilmesini mahkemeden talep edebilir. Anılan yasa maddelerinde haklı nedenler sayılma-
dığı gibi, davalı şirket ana sözleşmesinde de bu husus düzenlenmediğinden, haklı nedenle-
rin varlığının yargıç tarafından değerlendirilerek saptanması gerekir.”
Batider, C. XXV,
S. 2, s. 456 – 457).