497 / 533
Başka Bir Aile Mümkün (feminist politika deneyimi)
496
Wilhelm Reich, psikoloji ve sosyolojiyi birleştirerek insan doğa-
sıyla kültürün birleştirilmesi açısından aileye yaklaşır ve insanın biyo-
lojik gereksinmelerini öne çıkarır
8
. Freud’ le birleşip ayrıldıkları nok-
taları şöyle açıklar: ‘Freud temelde bir diyalektikçiydi, işlevsel olarak
düşünen bir insan. Her zaman iki gücün birbirini karşılamasını istedi.
Yapmadığı, benim de yapmamasının nedenini anlamadığım, bu iki
karşıt kuvvetin gerçekte derinliklerde ayni olduğunu çünkü doğada
çatışan her şeyin birlik içerisinde olduğunu görmemesi oldu
9
.
Doğayı kendi bedeninde duymak çok önemli idi ve doğa ve kültü-
rün birleşmesi ile çelişkiler azalacaktı. Toplumsal ve psikalalitik tezleri
bir araya getiren ve bu yakınlaşmanın olduğu yer aile idi. Ona göre
‘Sosyo - ekonomik yapının toplumun cinsel yapısı ile kaynaşması ve
toplumun yapısal yeniden üretimi ilk dört veya beş yılda ve otoriter
ailede olur’
10
. Çünkü aile zevk, daha iyi konut, özellikle yiyecek ge-
reksinmesine dayanır. Reich, ‘cinsel devrim eserinde kapitalizm içeri-
sinde ailenin işlevinde yapılan değişimi yorumlar: ‘Kapitalizm-öncesi
üretim birimi olarak ailenin öneminin, daha çok erkek ve kadın kapi-
talist sanayinin üretim sürecine girmesiyle, ailede, ekonomik işlevin
yerini politik bir işlev aldı: Aile artık otoriter ideolojilerin ve tutucu
kişilik yapılarının fabrikasıdır’.
Feminist eleştirilerden önce psikiyatristlerin ve sosyologların ve
eğitimcilerin sesine kulak verdiğimizde, günümüzde ailenin ‘hasta’
olduğu görüşüne ulaşırız. Başbakan R. T. Erdoğan bir konuşmasında
‘aile, kadındır’ demişti. Onu haklı çıkaran doktor muayenesinde yapı-
lan ilk başvuru konuşmasını alıntılayalım
11
.
bu’daki çalışmalarının antropoloji değil, mitoloji olarak okunmasını, Totem ve
Tabu’ nun hipotezi, Ödip efsanesi ile tamamlanır. Toplumun ataerkil yapısı ve
bunun sonucu iki olaydır: Yamyamlık kompleksi ve Ödip kompleksi.
8
Aileye değer verilmesi bakımından faşizim ve nazizmin yaklaşımlarının tartışıl-
ması için bk.Juliet Mitcel, Psikanalizm ve Feminizm, Yaprak yayınları, 1984, s 239-
271.
9
Mitchel, s 242
10
Mitchel, s262
11
Horst-Eberhard Richter, Patient Familie, Rowohlt Verlag, Hamburg, 1972, s7Al-
manya’ da bu tarihten sonraki sosyal gelişimler, Türkiye içinde geçerli olguya
işaret etmektedir. Richter’in bu kitabı daha sonra Dr.Günsel Koptagel tarafından
eklemelerle Türkçeye kazandırılmıştır. Koptagel, Berlin’li olan profesörün felse-
fe, psikoloji ve tıp doktoru olduğunu ve ‘herkese yaşam ve söz hakkı’ tanıyan
aile görüşü ile hayranlık uyandırdığını söylemektedir, bk.H.E.Richter Hasta Aile,
Yaprak Yayınları, İstanbul, 1985, s14-17.