11 / 413
İşyeri Kira Gelirlerinin Beyan Durumu ve Vergi Yükünün Ölçülülük ve Eşitlik İlkeleri ...
10
I. GİRİŞ
Vergilendirme, Devletin Anayasa ile yasama organına verilmiş
olan bir yetkidir. Yasama organının vergilendirme yetkisinden ayrı
olarak vergilendirmeye ilişkin bazı hususlarda düzenleme yapma
yetkisi de yürütme organına verilmiştir. Yürütme organı kendisine
verilen düzenleme yapma yetkilerini duruma göre Bakanlar Kurulu
Kararları veya Maliye Bakanlığı’nın çeşitli kararları aracılığıyla kul-
lanmaktadır.
Yürütme organının kendisine verilen bu yetkilerin sınırlarını aşa-
rak istisna ve muafiyet şartlarını belirlemek suretiyle vergilendirme-
nin kapsamı üzerinde oynaması ve kanuni oranı geçen fiili oranın
(vergi yükünü) ortaya çıkmasına neden olması uygulamada karşılaşı-
lan sorunlar arasındadır. Bu makalede, vergi tevkifatına ilişkin oran-
ların Bakanlar Kurulu Kararları yoluyla belirlenmesine ilişkin verilen
yetkinin kullanılması çerçevesinde işyeri kiraları bakımından ortaya
çıkan fiili vergi oranının kanuni vergi oranını geçmesi ve buna sebep
olan beyan durumu ele alınıp açıklanmaya çalışılacaktır. Böylelikle
vatandaşı beyanname verme ve ek vergi yükünden kurtarmaya çalı-
şan beyan dışında bırakmaya ilişkin bir müessesenin idare tarafından
etkisizleştirilerek nasıl vergi yükünü artırarak hukuksuz bir durum
ortaya çıkarttığı tespiti yapılacaktır.
II. VERGİLENDİRMEDE DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER
A. VERGİLENDİRMEDE YÜRÜTME ORGANININ
DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİNİN YERİ
Anayasa’nın 73. maddesinde vergi, resim, harç ve benzeri mali yü-
kümlülüklerin kanunla konulacağı, kaldırılacağı ve değiştirileceği be-
lirtilmekle beraber vergi hukukunun teknik yapısı ve yayıldığı alanın
genişliği nedeniyle bu ilkeyi katı bir biçimde hayata geçirmek müm-
kün olmaz. Bu nedenle, vergi hukuku alanındaki her şeyin kanunlarla
düzenlenmesi mümkün görülmediğinden yürütme organına birçok
konuda yetkiler tanınmıştır. Yürütme organı bu yetkilerini düzenleyi-
ci işlemler aracılığıyla kullanır.
Vergi hukukundaki kanunilik ilkesinin istisnası durumundaki
yürütme organının düzenleyici işlemleri Anayasa’da kanun hükmün-