TBB Dergisi 112. Sayı

TBB Dergisi 2014 (112)

Erkan ŞENSES

401

meşru savunmanın şartları vardır ve her olayda bu şartların varlığı

gözetilerek meşru savunmayla ilgili bir hüküm kurulabilir.

a) Saldırıya İlişkin Şartlar

aa)

Halen Bir Saldırının Mevcut Bulunması Şartı

Saldırı, hukuk tarafından korunan haklara karşı zarar veya tehli-

ke yaratacak icrai ya da ihmali insan davranışı olarak tanımlanabilir.

Saldırı maddi bir fiil olup tehdit ve şiddet anlamına gelir

. Saldırının

mutlaka bir insandan kaynaklanması gerekir. Zaten, haksız bir dav-

ranış olan tecavüzden söz edebilmek için bunun mutlaka bir insanla

ilişkilendirilmesi gerekir. Bir hayvana izafe edilen davranış, haksız-

lık olarak nitelendirilemez. Saldırı anlam itibariyle iradi bir fiil oldu-

ğundan bu niteliği taşımayan hayvan saldırılarına karşı yapılan fiiller

meşru savunma kapsamında değerlendirilmeyecektir. Hayvan saldı-

rılarında saldırıya maruz kalan kişi açısından tehlike arz eden bir du-

rum olduğundan, diğer bir hukuka uygunluk nedeni olan zorunluluk

halinden bahsedilecektir

Bir kimsenin savunma hareketinin haklı olabilmesi için, her şey-

den önce hukuken korunan bir hakkına yönelik “

gerçekleşen, gerçekleş-

mesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırı”

nın bulunması gerekir.

Bu şartın bulunmaması halinde fiilin meşru savunma kapsamı içeri-

mel bir saldırıya karşı savunma meşru sayılamaz. Sona ermiş bir saldırıya karşı

girişilecek hareket de savunma değildir. Bununla birlikte, başlamamış ve fakat

başlaması muhakkak olan ve başladığında savunmayı olanaksız kılacak veya çok

zor durumda bırakacak bir saldırıya karşı savunma yasal sayılmalıdır. Öte yan-

dan, sona ermiş olmakla beraber, yenilenmesi her an beklenen saldırının da bit-

memiş sayılması gerekir. Bu saldırının haksız olması, onun mutlaka suç sayılma-

sını gerektirmez. Önemli olan hukuk düzenine aykırılığıdır. Haksız saldırı nefis

ya da ırza yönelik olmalıdır. 2-Savunmaya İlişkin Koşullar: Saldırıdan kurtulmak

için savunma zorunlu olmalıdır. Faile kaçmak yükümlülüğü yüklenemez. Bu iti-

barla, kaçması olanaklı iken kaçmayarak kendisini savunan fail yasal savunma

hükmünden yararlanır. 3-Saldırı ile Savunma Arasındaki Oran: Saldırıya uğrayan

hak ile savunma arasında denge aranmalıdır. Kendisini bir sopa ile döven kimse-

yi tabancasını ateşleyerek öldüren failin davranışı arasında dengenin bulunduğu

söylenemez. Bu denge saldırı ve savunmada kullanılan araçlar bakımından aran-

malıysa da, bunu araçların özdeşliği bakımından anlamamak gerekir. Bu itibarla

saldırganın kullandığından daha etkili bir aracı, saldırıyı önleyecek biçimde kul-

lanan failin, denge koşuluna aykırı davrandığı söylenemez.” YCGK 06.02.1995,

E.1994/1-341, K.1995/6

www.kazanci.com

(Erişim Tarihi:08.05.2013)

Özbek, s. 188.

İzzet, Özgenç, Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, 2. B., Ankara 2005, s. 371; Kaynar,

s. 70.