185 / 341
Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları
184
sağlık ve yaşam koşulları, iç güvenlik, sevk ve nakil işlemleri ile ilgili
olarak gördükleri aksaklık ve eksiklikleri yetkili mercilere bildirmek;
ceza infaz kurumları ve tutukevleri ile tespitleri ve aldıkları bilgileri
değerlendirerek en az dört ayda bir rapor düzenlemek, raporun bir ör-
neğini Adalet Bakanlığı’na, TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyo-
nu Başkanlığı’na, izleme kurullarının bulunduğu yargı çevresindeki
Cumhuriyet başsavcılığına ve görev alanına giren bir şikâyet konusu
bulunduğu takdirde infaz hâkimliğine göndermek; kanunların verdi-
ği diğer görevleri yapmak. Maddedeki değişiklikten önce, rapor dü-
zenleme periyodu üç ay iken, değişiklik ile dört ay olarak belirlenmiş-
tir. Keza, değişiklikten önce raporların gönderildiği merciler arasında
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bulunmazken, bu ko-
misyon da raporların gönderileceği merciler arasına dâhil edilmiştir.
Her iki değişikliği de olumlu karşılamak gerekir. İlk olarak, raporların
hazırlanma döneminin uzatılması kurullara çalışmalarında esneklik
sağlayacaktır. Esasen, kanunda raporların “en az” dört ayda bir ha-
zırlanmasından söz edildiğine göre, kurulların daha kısa dönemlerde
de rapor düzenlenmesi mümkündür. Özellikle, acil durumlarda infaz
kurumlarının derhal ziyaret edilmesi gerektiğinde hazırlanacak rapo-
run dört aylık dönemden kısa bir süreyi kapsaması söz konusu ola-
caktır. Diğer taraftan, TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu ile
kurulların görev alanları dikkate alındığında, kurullar tarafından ha-
zırlanan raporların bu komisyona da gönderilmesi, siyasi denetimin
işletilmesi ve ona bağlı olarak da kamuoyu denetimi açısından fayda
sağlayabilecektir.
Bu bağlamda, maddede yapılan bir diğer değişiklik uyarınca, Ada-
let Bakanlığı, cezaevi güvenliğine ilişkin hususlar müstesna olmak
üzere, her yıl bir önceki yıla ait izleme kurullarınca düzenlenen rapor-
ların sayısını, konularını, yerine getirilen ve getirilemeyen önerileri ve
gerekçelerini bir rapor ile kamuoyuna açıklamakla yükümlü kılınmış-
tır. Ceza infaz kurumlarının kamuoyu denetimine açılması açısından
izleme kurulları raporlarının, genel olarak da olsa, alenileştirilmesine
olanak sağlanması da olumlu bir gelişme olarak karşılanabilir. Ancak,
Adalet Bakanlığı tarafından açıklanan yılık raporlarda, kanundaki sı-
nırlamaya uygun olarak sadece sayısal verilere ve çok kısa biçimde
kurullardan gelen önerilere yer verilmesi, raporlara konu olan olay-
ların gelişim şeklini ortaya koymaktan uzak bir yaklaşımdır. Diğer