TBB Dergisi 116.Sayı

Anayasal Vergileme İlkeleri Işığında Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi

272

İşçiler, memura kıyasla daha yüksek oranda vergi ödemektedir.

Örneğin; asgari ücretli bir işçi, aylık brüt geliri üzerinden % 11 oranın-

da gelir vergisi ödemektedir. İşçinin ücreti yükseldikçe ödediği vergi

% 14’e, % 21’e kadar çıkabilmektedir. Bu oran yüksek ücretlerde % 40’a

kadar yaklaşmaktadır. 2.500 TL ücret alan bir işçi, aynı ücreti alan on

genel müdürün ödediğinin toplamı kadar gelir vergisi ödemektedir.

Buradan da anlaşılacağı gibi, özel kesimde çalışanların vergi yükü,

kamu kesimi çalışanlarına göre daha ağırdır.

Bu durum özel sek-

törün rekabet gücünü sınırladığı gibi Anayasal vergileme ilkelerine

uyum konusunda da tartışma yaratmaktadır.

SONUÇ

Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde temel sıkıntının kaynak-

ta kesim olduğu açıkça görülmektedir. Zira bu yöntemin şekli vergi

hukuku yönünden mükellefin bilinç düzeyini düşürdüğünü ve ka-

yıt dışı ekonominin varlığını kronik hale getirdiğini ifade edebiliriz.

Zira Ücretliler kazançlarını beyan etmedikleri ve yaptıkları giderleri

verginin beyanında indirim olarak kullanamadıkları için harcamala-

rı karşılığında belge toplama konusunda isteksiz davranmaktadırlar.

Öte yandan safi gelire ulaşmak için ücretlinin faaliyeti ile organik bir

bağa sahip olan ve mükellefin kişisel mesleki ya da entelektüel anlam-

da gelişimine ve varlığına katkı sağlayacak harcamaların gayrisafi ge-

lirden düşülmemesi ve/veya genişletilmemesi, düzeltilmesi gereken

bir başka konudur. Tabi bu durumun sağlanması için mükellefin şekli

vergi hukukuna dair düzenlemeleri yerine getirmesi gerekir ki bu du-

rumun tüm harcamaların belgelendirilmesi ve bu harcamaların vergi

idaresine beyan edilmesi sonucunun olumlu katkısı aşikârdır.

Tarifedeki oranların, ücretlileri sosyal devlet ve adalet ilkeleri ışı-

ğında koruyacak şekilde düzenlemeye tabi tutulmaları gerekmekte-

dir. Zira ayırma kuramı gereğince, gelir vergisi tarifesinde düşük ge-

lirliler ve başta ücretliler lehine düşük oranlar uygulanması gerekli

görünmektedir.

Şükrü Kızılot, “Odacı, Genel Müdürden 3,5 Kat Fazla Vergi Ödüyor”, Hürri-

yet,(16.10.2002)

Öztürk ve Ozansoy, s.207.

Özgür Biyan ve Güneş Yılmaz, “Ücretlerin Vergilendirilmesine İlişkin

Karşılaştırmalı Bir Öneri: Beyanname Yükümlülüğü”

Maliye Dergisi,

Sayı:162,