418 / 449
BİREYSEL BAŞVURU İNCELEMESİNDE
ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ SORUNU
VE İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ MODELİ
Unutulmamalıdır ki, “kalıcı çözümler, bilimsel bilgi
ile yaratıcı aklın meşru izdivacında saklıdır”. Hepimizin,
beyinlerimizi terletme ortak yükümlülüğümüz vardır.
Ahmet İYİMAYA
*
I. GİRİŞ
Teori ve tasarım olarak insan hakları çağında yaşadığımızı ifade
etmek, ölçüsüz bir abartı sayılmaz. Ancak küresel ve ulusal uygula-
maların, insan hakkı değerlerinin çok gerisinde olduğu, henüz emek-
leme çağını aşamadığı rahatlıkla söylenebilir.
Temel hak ve hürriyetleri
kamu gücüne
karşı hukuk yoluyla ko-
rumanın bir aracı olarak
“bireysel başvuru hakkı”
, üstün ve bağlayıcı
norm (anayasa) ve Anayasa Mahkemesi fikrinin uygulamaya konması
ile gelişen bir kurum olarak ortaya çıkmıştır.
1
*
Ankara Milletvekili, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı
1
Ülkemizde Bireysel Başvuru ve Anayasa şikayeti alanında, önemli bir literatür
birikimi oluşmuştur. Bir bibliyografya iddiası taşımaksızın, bunların başlıcaları-
na işaret edelim. Bunlardan önemli bir bölümü, Yüksek Anayasa Mahkememizin
doğrudan düzenlediği (konferans, panel vb.) bilimsel etkinliklerle ortaya çıkmış-
tır: Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti/Anlamı, Kapsa-
mı ve Olası Sorunlar), Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ank.2011. Bireysel Başvuru
“Anayasa Şikayeti”, HUKAB Sempozyumu (Oradaki bilimsel yazılar), Ank.2011.
Bireysel Başvuru İncelemeleri (Anayasa Mahkemesi Yayını) (Oradaki bilimsel
yazılar), C.1, Ank.2013. Prof. Dr. Sibel İnceoğlu, (editör), İnsan Hakları Avrupa
Sözleşmesi ve Anayasa (Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Kapsamında
Bir İnceleme) (Oradaki yazılar), 3.Bası, İst.2103. Tolga Şirin, Türkiye’de Anayasa
Şikayeti (Bireysel Başvuru) (İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Almanya
Uygulaması İle Mukayeseli Bir İnceleme), İst.2013. Dr. Öykü Didem Aydın, Türk
Anayasa Yargısında Yeni Bir Mekanizma: Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvu-
ru,
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,
C.XV,Y.2011,S.4,s.121 ve dev.
Anaya-
sa Yargısı Dergileri
(özellikle C.26/2009, C.25/2008, Anayasa Yargısı 26-27 Nisan
makaleler / articles