229 / 453
Objektif Dava Birleşmesi
228
maddeye göre hâkim, yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir
biçimde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını sağlamakla
yükümlüdür.
Bununla birlikte, Anayasanın 141. maddesinde yargılamanın ba-
sit, çabuk ve ucuz gerçekleşmesi için devletin gereken tedbirleri alması
zorunluluğu vurgulanmıştır.
Aynı zaman da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesin-
de de mahkemelerin makul sürede karar vermesi gerektiğini belirtil-
miştir. AİHS m.6’da, hukukî koruma talebi ve tarafların dinlenme hak-
kına ilişkin temel hakkın, aşırı uzayan bir yargılama süresi yönünden
etkileneceği varsayımından hareketle yargılamanın makul sürede ta-
mamlanması gereği üzerinde durulmuştur.
132
Usul ekonomisi ilkesinin, medenî yargılamaya hâkim olan diğer
ilkelerle sıkı bir ilişkisi vardır. Özellikle makul süre kapsamında adil
yargılanma hakkı ve yargılamaya ayrılan zaman ile paranın ölçülü
şekilden kullanılması gerekliliği kapsamında ölçülülük ilkesiyle iliş-
kisi vardır. Hukukî dinlenilme ilkesiyle arasında ise bu iki ilkenin
niteliklerinde kaynaklanan bir gerilim noktası olmakla birlikte usul
ekonomisi ilkesi, hukukî dinlenilmenin sınırını belirleme özelliğine
sahiptir.
133
Belirtmek gerekir ki yargılamada önemli olan tek başına hız değil;
o uyuşmazlığın gerektirdiği makul süre içinde uyuşmazlığın gideril-
mesidir. Yargılamanın hızlı bir şekilde yürütülmesi gerekliliği, usul
hukukunun gerçek amacı olan maddi gerçeğe ulaşma gayesinin önüne
geçmemelidir.
134
Objektif dava birleşmesinde, taleplerin tümü birbirinden ba-
ğımsız, eşdeğer ve aynı derecede öneme sahiptir. Her bir talep farklı
edimlerin gerçekleştirilmesine yönelmiştir. Görünüşte tek dava, ger-
132
Murat Yavaş, “Mehaz Kanun İle Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta
Medenî Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler ve Hâkimin Rolü”, Yavuz Alangoya İçin
Armağan, Beta Yayınları, İstanbul 2007, s.320.
133
Cumhur Rüzgaresen, Medenî Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi,
Yetkin Yayınları, Ankara 2013, s.119 vd.
134
Yavaş, 2007, s.320.