227 / 453
Objektif Dava Birleşmesi
226
Maddi menfaat, parasal, daha doğru bir ifadeyle malvarlığına iliş-
kin olabilir.
122
Para ise değerin ve menfaatin ekonomik ölçüsüdür.
123
Hukukî menfaat kavramından anlaşılması gereken, ekonomik bir
menfaat ihlalini iddia etmenin yeterli olmadığıdır; hukuken korunan
bir menfaatin, yani bir hakkın ihlali iddia edilmelidir.
124
Örneğin,
dava konusu alacağın yüksek olması sebebiyle davanın reddi halin-
de yüksek yargılama giderlerine mahkûm edilmemek için kısmi dava
açmakta davacının menfaati, hukuki bir menfaat değil; ekonomik bir
menfaattir.
125
Bu bağlamda hukukî bağlantı, uyuşmazlığın çözümünde esas alı-
nacak hukuk kurallarının ve hukukî dayanakların aynı olmasını ifade
eder. Ekonomik bağlantı ise uyuşmazlık noktalarıyla ilgili fiilî durumla;
birleştirilen talepler arasında malvarlığına ilişkin bir eksilme ya da ço-
ğalma, ekonomik durumda bir değişiklik ve iyileşme sağlanıp sağlan-
madığı, yani para ile ölçülebilen bir bağlantı olup olmadığıyla ilgilidir.
Her ne kadar objektif dava birleşmesinde bağlantı aranmasa da
birleştirilen bu davalar yargılamanın daha iyi yürütülmesi ya da usul
ekonomisinin gerektirmesi gibi gerekçelerle ayrılabilir. Bilindiği gibi
bağlantı bulunduğu için birlikte açılmış ya da mahkeme tarafından
birleştirilmiş davalar dahi yargılamanın daha iyi yürütülmesi için
mahkeme tarafından ayrılabilir.
126
Aralarından bağlantı bulunan da-
valar bile ayrılabildiğine göre objektif dava birleşmesinde böyle bir
bağlantı aranmasa da yargılamanın daha iyi yürütülmesi gerekçesiyle
birleştirilen talepler ayrılabilir. Örneğin, (A), (B)’ye karşı alacak dava-
sı ve bundan bağımsız olan bir haksız fiili nedeniyle tazminat davası
açmışsa objektif dava birleşmesi caiz olduğu halde mahkeme yargı-
lamanın daha iyi yürütülmesi için gerekli görürse beraber açılan bu
davaları ayrılabilir. Hatta kanımızca medenî usul hukukuna hâkim
olan ilkelerden özellikle usul ekonomisi ve yargılamanın daha iyi yü-
rütülmesi için mahkemenin gerekli önlemleri alabilmesi sebebiyle bu
davalar ayrılmalıdır.
122
Emel Hanağası, Davada Menfaat, Yetkin Yayınları, Ankara 2009, s.278.
123
Hanağası, 2009, s.106, dipnot 599.
124
Hanağası, 2009, s.151 vd.
125
Pekcanıtez / Atalay / Özekes, 2013, s.481.
126
Kuru, 2001, C.3, s.3398.