228 / 453
TBB Dergisi 2015 (117)
Elif AKSOY
227
Diğer yandan objektif dava birleşmesinin caiz olmadığı halde bir-
den fazla dava birlikte açılmışsa mahkeme bu davaları ayırmak zo-
rundadır. Örneğin, mahkemenin açılan davalardan her biri için yetkili
olması objektif dava birleşmesinin şartlarından biridir. Mahkeme da-
valardan biri için yetkili değilse o dava hakkında ayırma ve yetkisizlik
kararı verir.
127
Objektif dava birleşmesinde davaların ayrılmasına karar veril-
mesi halinde her dava için ayrı bir dosya açılır. Nisbî harca tâbi olan
davalarda, ayrılan davalar için yeni harç yatırılmasına gerek yoktur.
Çünkü nisbî harç, ayrılan davaların, dava konularının toplamına göre
alınmıştır
128
. Ancak ayrılan ve yeni dosya açılan her dava için ayrı ayrı
başvurma harcı alınması gerekir
129
. Aynı şekilde maktu harca tâbi da-
valarda, ayrılan ve yeni dosya açılan davalar için yeniden harç yatırıl-
ması gerekir
130
.
III. OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİNİN USUL EKONOMİSİ
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Medenî usul hukukuna egemen olan ilkelerden birisi olan usul
ekonomisi; kanunlarda öngörülen düzenleme çerçevesinde, yargıla-
manın kolaylaştırılmasını, yargılama için öngörülen olağan sürenin
aşılmamasını ve gereksiz masraf yapılmamasını amaçlar. Tüm bun-
larla birlikte, bu amaçların gerçekleştirilmesini aynı zamanda hâkime
bir görev olarak da yükler. Bu bağlamda, usul ekonomisini oluşturan
ögeler;
“basitlik”, “hızlılık”
ve “
ucuzluk”
olarak ortaya çıkar.
131
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 77. maddesinde dü-
zenlenen usul ekonomisi ilkesi, 2011’de yürürlüğe giren Hukuk Mu-
hakemeleri Kanunu’nun 30. maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu
127
Kuru, 2001, C.3, s.3409.
128
Cumhur Rüzgaresen, “Medenî Usul Hukukunda Yargılama Harç ve Giderleri”,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Ensti-
tüsü, Ankara 2001, s.80. Aynı yönde; Zekeriya Yılmaz, Hukuk Davalarında Yargı-
lama Harç ve Giderleri ile Vekâlet Ücreti, Seçkin Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara 2011,
s.328.
129
Rüzgaresen, 2001, 81. Aynı yönde; Yılmaz Z., 2011, s.328
130
Kuru, 2001, C.3, s.3405. Aynı yönde; Yılmaz Z., 2011, s.328; Rüzgaresen, 2001, 81.
131
Ejder Yılmaz, “Usul Ekonomisi”,
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
, An-
kara 2008, C.57, Sa.1, s.243.