269 / 421
Türk Medeni Hukukunda Cinsiyet Değiştirme
268
mından herhangi bir önceliği veya sonralığı söz konusu değildir. Cin-
siyet değiştiren kişinin hayatı düzenli, sosyal ve maddi yaşantısında
problem olmadığı gibi çocuğuna da rahatlıkla bakabilecek durumda
ise velayet hakkı kendisine verilmelidir.
29
Doktrinde aksi görüşe göre
ise, hâkim çocuğun velayetini transseksüel yapıda olan eşe vermeme-
lidir. Bu eşe çocuğun velayetinin verilmesi çocuğun psikolojisinin bo-
zulmasına sebep olabilecektir.
30
Kanımızca velayet hakkı bakımından önemli olan çocuğun yara-
rıdır. Çocuğun yararına olan eş transseksüel yapıda olsa dahi çocuğun
bakımını üstlenebilecek durumda ise ayrıca sosyal, psikolojik ve mad-
di durumu da iyiyse çocuğun velayet hakkını almasında herhangi bir
sakınca bulunmamaktadır.
Velayet hakkının cinsiyet değiştiren eşe bırakılmaması durumun-
da; cinsiyet değiştiren eş Türk Medeni Kanunu m.182/2 hükmü anla-
mında çocuğu ile kişisel ilişki kurulmasını isteyebilecektir. Çocuğun
psikolojisinin olumsuz etkilenebileceği durumlar söz konusu ise bu
talep reddedilebilecektir. Örneğin; çocuğun yaşı küçük ise bu talep
reddedilecektir.
Cinsiyet değiştirme ameliyatı ile diğer eş lehine tazminata hükme-
dilmeli midir? Cinsiyet değiştirme ameliyatı, tıbbi bir zorunluluktur.
Bu zorunluluk sebebiyle diğer eş lehine maddi veya manevi tazmina-
ta hükmedilememesi gerekmektedir.
31
Kanımızca cinsiyet değiştirme
“evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle açılacak boşanma
davası” na konu olabileceği için maddi ve manevi tazminat talep edi-
lebilmesi mümkün olmalıdır.
Cinsiyet değiştirme ameliyatı evliliğin sona ermesi bakımından
nafaka ödenmesine de engel teşkil etmeyecektir.
SONUÇ
4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun m.40 hükmünde cinsiyet de-
ğiştirme ve cinsiyet değiştirme için aranan şartların hangi hususlar
29
Güven, s.73.
30
Zevkliler, s.279.
31
Turan Başara, s. 261.