264 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Selin SERT
263
III. CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİNİN HUKUKİ SONUÇLARI
A. Genel Olarak
Cinsiyet değiştirme ameliyatının gerçekleştiği resmi sağlık kurulu
raporu ile belgelendikten sonra mahkeme nüfus sicilinde gerekli olan
düzeltmenin yapılmasına karar verebilecektir. Mahkeme tarafından
böyle bir kararın verilebilmesi için cinsiyeti ameliyat ile değişmiş olan
kişinin kayıt düzeltme davası açmış olması gerekmektedir.
21
Nüfus si-
cilinin yeni duruma göre tekrar düzenlenmesi hukuki düzenin sağ-
lanması amacına yöneliktir. Mahkemenin vereceği karar ile cinsiyet
değiştiren kişinin nüfus cüzdanı da yeni cinsiyetine uygun olarak de-
ğiştirilecektir. Kişinin tanınmasına yarayan her türlü bilgi, belge ve
fotoğraflı olan tüm resmi belgelerinin değişmesi gerekecektir.
Burada şöyle bir soru akla gelebilecektir. Cinsiyetini değiştiren
kişi adını değiştirmek zorunda mıdır? Kişinin adı şahsa sıkı sıkıya
bağlı bir hak olduğu için kişi isterse adına değiştirecek istemezse var
olan ismini kullanmaya devam edecektir. Ancak cinsiyet değiştiren
kişi bakımından hâkim cinsiyet değişikliğini haklı sebep olarak kabul
etmeli ve cinsiyetini değiştirecek kişinin adını da değiştirmesine izin
vermelidir.
Cinsiyet değişikliği ve cinsiyet değişikliğini sağlayan ameliyat hu-
kuken ileriye etkili sonuç doğurur. Yani, cinsiyeti nüfusa işleninceye
kadar kişi eski cinsiyeti ile hukuki işlemleri yapacak cinsiyeti değiştik-
ten sonra ise yeni kimliği ile hukuki işlemleri yapmaya başlayacaktır.
Ülkemizde emeklilik yaşının kadınlar için farklı erkekler için farklı ol-
ması neticesinde kadın erkeğe veya erkek kadına cinsiyet değiştirmiş
ise emeklilik yaşı da buna göre tespit edilecektir.
22
Cinsiyet değiştirme ameliyatının sağlık hizmetleri bakımından
ameliyat ücretinin tamamının devlet tarafından karşılanıp karşılan-
mayacağı ise ayrı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sorunun
cevabını verebilmek için öncelikle cinsiyet değiştirmenin özel bir sağ-
yola girildiği yani ameliyattan sonra eski cinsiyetine dönmesinin mümkün
olmadığı yeni cinsiyeti ile ilgili psikolojik travmalar yaşayabileceği konusunda
bilgilendirmelidir”.; Dural- Öğüz, s. 127.
21
Akipek- Akıntürk- Ateş Karaman, s. 495.
22
Turan Başara, s. 257-258.