265 / 421
Türk Medeni Hukukunda Cinsiyet Değiştirme
264
lık ihtiyacı mı yoksa lüks bir sağlık harcaması mı olduğu değerlendir-
mesinin titizlikle yapılması gerekmektedir. Kanımızca Türk Medeni
Kanunu m. 40 hükmünde aranan şartlar incelendiğinde; özellikle üre-
me yeteneğinden sürekli olarak yoksun bulunan birisi ve transseksüel
yapıda bulunan bu kişi açısından cinsiyet değiştirme ameliyatı tıbbi
bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Resmi sağlık kurulu ra-
poru ile kişinin transseksüel yapıda olduğunun belirlenmesi ve üreme
yeteneğinden sürekli yoksunluğun da bu raporla tespit edilmesi sebe-
biyle devletin sağlık harcamaları ve sağlık hizmetleri kapsamında ki-
şinin cinsiyet değiştirme ameliyatı ücretlerini karşılaması gerektiğini
düşünüyoruz.
B. Kişiler Hukuku Bakımından
Cinsiyet değişikliğinin kişiler hukuku bakımından en önemli so-
nucu kişinin cinsiyet değiştirmesi sebebiyle adının da değişikliğe uğ-
rayacak durumda bulunmasıdır. Türk Medeni Kanununda cinsiyetini
değiştiren kişinin adını da değiştirmesi ile ilgili herhangi bir hukuki
düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla kişi kanunen adını değiştir-
mek zorunda değildir. Adın değiştirilmesini düzenleyen Medeni Ka-
nun m.27/1 hükmüne göre adını değiştirmek isteyen kişi haklı sebeplere
dayanarak hâkimden adının değiştirilmesini isteyebilecektir.
23
Cinsiyet
değiştirmenin haklı sebep olduğu ise tartışılmaz bir gerçektir.
24
Cinsiyetini değiştiren kimse ikametgâhını değiştirmek zorunda
değildir. Dolayısıyla yerleşim yerinin değiştirilmesi anlamında cinsi-
yet değiştirme ile ikametgâh değiştirmenin bir ilişkisi bulunmamak-
tadır.
Hısımlık ilişkisi bakımından ise kişinin hısımlık bağlarında her-
hangi bir değişiklik olmayacaktır. Kişi kiminle kaçıncı dereceden hı-
sım ise aynı hısımlığı devam edecektir. Dolayısıyla cinsiyet değiştirme
hısımlık ilişkisini etkileyen bir durum ortaya çıkarmamaktadır.
23
Serap Helvacı- Fulya Erlüle,: Medeni Hukuk, İstanbul 2011, s. 84; Ahmet M.
Kılıçoğlu, Medeni Hukuk Temel Bilgiler, Ankara 2012, s. 194; Aydın Zevkliler-
Şeref Ertaş- Ayşe Havutçu- Damla Gürpınar, Yeni Medeni Kanuna Göre Medeni
Hukuk (Temel Bilgiler), Ankara 2013, s. 110; Mehmet Ayan- Nurşen Ayan, Kişiler
Hukuku, Konya 2014, s. 110; Serap Helvacı, Gerçek Kişiler, İstanbul 2013, s. 175.
24
Turan Başara, s. 257-258.