289 / 421
Bir Mükellef Hakkı Olarak Mirasın Reddi
288
diğer ilgili kanunlarda dağınık halde bulunmasına rağmen, pozitif
hukukun kapsamındaki haklar kategorisinde bulunduğunu söyle-
mek mümkündür. Dolayısıyla mükellef haklarının tek seferde bir
araya toplanması yönünde bir adım atılmasa bile, vergi idarelerinin
görevlerine ilişkin yeniden düzenlemelerde, bilhassa vergi mükellef-
lerinin daha iyi ve kaliteli hizmet alabilmesi için mükellef haklarının
vergi mevzuatından ve diğer idari mevzuatlarda sistemli bir şekilde
ve maddeler halinde bir araya toplanması bu noktadaki boşluğun dol-
durulmasına yardımcı olabilir.
140
Bunun yanısıra; Türkiye’de VUK’un
mükellef haklarını düzenlemekten çok mükellef ödevleri ve vergi ida-
resi yetkilerini düzenleyen bir yapıda olduğu, dolayısıyla vergi siste-
minin genel olarak verginin tarh ve tahsilini güvence altına almaya
yönelik düzenlendiği görülmektedir. Bu çerçevede, hangi hakların
mükellef hakları kapsamına girdiğinin net bir şekilde belirlenebilmesi
için bu alanda ayrı bir İdari Usul Kanunu’na ihtiyaç duyulmakta oldu-
ğu söylenebilir.
141,142
Türk vergi hukukunda; özel hayatın gizliliği, vergi mükelleflerine
yönelik bilgilerin gizliliği ve yargısal başvuru hakkı gibi diğer temel
hakların yeterli korumaya sahip olduğu; ancak vergi mükelleflerinin
avukatları ve doktorlarıyla olan iletişimine tanınan gizlilik hakkının,
mükelleflerin muhasebecileriyle aralarındaki iletişimde eksik kaldığı
görülmektedir. Dolayısıyla yasal düzenlemelerle mükelleflerle muha-
sebecileri arasındaki iletişimde de gizlilik hakkı tanınmalıdır.
143
Genel olarak mükellefler devlet karşısında kendilerini güçsüz his-
setmekte, devlet de özellikle vergi tahsilatı gibi uygulamalarda bu gü-
cünü daha da çok göstermektedir. Devletin bu uygulaması da çoğu
mükellefin vergi ödemelerinden kaçmasına yol açmakta, bu da top-
lanan vergi miktarını sekteye uğratmaktadır. Devlet kendi alacakları
için resen
144
ve ön şartsız bir şekilde faiz alabilmekte ancak kendi borç-
140
Alper İnan, “Türkiye’de Vergilerin Meşruiyetinin Sağlanmasında Mükellef
Haklarının Önemi ve Anayasal Dayanaklarının Belirlenmesi”, (Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi. 2008, s.186.
141
Neslihan Koşar, a.g.e., 2007, s.147.
142
Haluk Egeli, Mehmet Dağ, a.g.e., 2012, s.141.
143
Haluk Egeli, Mehmet Dağ, a.g.e., 2012, s.142.
144
“zf. (re:sen) esk.: 1. Kendi başına, kendiliğinden. 2. Bağımsız olarak, kimseye bağlı
olmaksızın: “Cumhurbaşkanının resen imzaladığı kararlar ve emirler aleyhine ...