119

Güncel Gelişmeler Işığında Elektronik Sözleşmelerin Kurulması

336

olan, 2000/31/AT Elektronik Ticaret Direktifi’dir. Elektronik Ticaret

Direktifi dışında kalan diğer iki direktifte, elektronik sözleşmelerin

kurulmasında imza konusu ve taraflardan birinin tüketici olması

hâlinde yerine getirilmesi gereken yükümlülükler düzenlenmiştir.

2. Elektronik Ticaret Direktifi

2000/31/AT Elektronik Ticaret Direktifi’nde, Model Elektronik Ti-

caret Kanunu’nda olduğu gibi, “elektronik sözleşme” kavramı açıkça

tanımlanmamıştır. Bununla birlikte Direktif’in 9. maddesinde, üye

devletlerin, hukuk sistemlerinde, elektronik vasıtalarla sözleşme ya-

pılmasına izin verecekleri hüküm altına alınmıştır.

Elektronik Ticaret Direktifi’nde “elektronik sözleşme” kavramı

açık olarak tanımlanmamakla birlikte, Direktif’te yer alan düzenleme-

ler ışığında tanımlanabilir. Buna göre AB hukukunda elektronik söz-

leşme denildiği zaman, bilgi toplumu hizmetlerini konu alan ve elekt-

ronik araçlarla kurulan sözleşme, anlaşılır. Bu tanımın anlaşılabilmesi

için, “bilgi toplumu hizmeti” kavramının anlamlandırılması gerekir.

Elektronik sözleşmelerin konusu, bilgi toplumu hizmetleridir. Bir

sözleşme, ancak bilgi toplumu hizmetlerini konu alıyorsa, Elektronik

Ticaret Direktifi uyarınca elektronik sözleşme olarak nitelendirile-

cek ve Elektronik Ticaret Direktifi’ne tâbi olacaktır. Elektronik Ticaret

Direktifi’nin başlangıç kısmının 17. paragrafında, bilgi toplumu hiz-

meti, ücret karşılığı, elektronik vasıtalarla bir işleme tâbi tutulmak

suretiyle, uzak mesafeli olarak yapılan ve hizmeti alacak olan kişinin

talebi üzerine verilerin depolanması şeklinde sağlanan tüm hizmet-

ler, olarak tanımlanmıştır. Bu durumda, Elektronik Ticaret Direktifi

uyarınca, elektronik sözleşmeden söz edilebilmesi için, sözleşmenin

ücret karşılığı ve mesafeli olarak, elektronik vasıtalarla yapılması ge-

rekmektedir. Hizmeti alacak kişinin talep etmesi hâlinde veriler depo-

lanmalıdır.

Elektronik Ticaret Direktifi’nin başlangıç kısmının 18. paragrafına

göre, bilgi toplumu hizmetleri, çevrimiçi (

online

) nitelikte olmak üzere,

çok geniş bir ekonomik faaliyet alanını kapsar. Bu hizmetler, özellikle,

malların çevrimiçi satışını içermektedir.

Bir noktadan diğer bir nokta-

Bilgi toplumu hizmetlerinin hukukumuzdaki hizmet sözleşmesi kapsamında-