dergi-121

469 / 473

“Cyprus v. Turkey” Kararı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Uluslararası Hukuk ... 468
ayrı görüşlerindeki “ unjust war “58 ve “ punitive damages “59 ifadeleri
IV. Rum tazminat kararı ile ilgili uluslararası doktrindeki ilk yorum-
ların en çok üzerinde durduğu kavramları oluşturduğu ve bunların
adeta karara mal ettirildiği gorulmekte, diğer bir deyişle “ bireysel “
bir görüşü yansıtması beklenen “ ayrı görüş “, AİHM’ne, Sözleşme’de
öngörülmemiş yetkiler tanınacak şekilde yorumlanabilmektedir. Bu
yanlış algılama sonucunda, karar hakkındaki bazı uluslararası hukuk
doktrini yorumlarında, AİHM kararının, uluslararası “ saldırı “ (agg-
ression) suçu açısından yeni bir çığır açtığı da iddia edilebilmektedirr.60
Öte yandan, benzer bir saptamada bulunmakla birlikte, ayrı görüşte-
ki tezlerin Kıbrıs sorununun çözümü açısından yapıcı olamayacağını
(counterproductive) belirten araştırmacı Risini ise AİHM’in devlet baş-
vurularındaki rolünün ciddiyetle dikkate alınabilmesi için nesnel ve
tarafsız olmasının önem taşıdığına dikkat çekmektedir.61
Kararla, devlet başvurularında tazminat uygulamanın mümkün
olduğunun ispatlanması arayışının ötesinde, kararın gerekçelerinde
açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte, tazminatın “ cezalandırma “ ga-
yesini de taşıyabileceği yolunda yorumlarda bulunulmasının bir yerde
cesaretlendirildiği söylenebilir. Portekiz ve Montenegro yargıçlarının
uzun ortak ayrı görüşlerinde, kararın bu yönde yorumlanmasının
gerektiği, tazminatın “ haksız bir savaşın “ (unjust war) yaptırımını
oluşturduğu tezinin kanıtlanmasına çalışılmıştır. Nitekim, yukarıda
da belirtildiği üzere, doktrindeki ilk tepkilerin de adeta bu noktada
58 Cyprus v. Turkey, zikredilen karar, Concurring Opinion of Judge Pinto de Albu-
querque joined by Judge Vucinic , “ After all , there is punishment for unjust war),
s . 41.
59 Cyprus v. Turkey, yukarıda zikredilen görüş, “ The punitive nature of this com-
pensation is flagrant “, s. 24, “ That punishment can be applied in inter-State cases
before the Court, which is competent to determine punitive damages in particu-
larly serious cases of human rights violations “, s. 41.
60 Shoenberger, Punishment for Unjust War ; First International Court Decision
Awarding Damages for Aggression “, 2014 ; Lott, Cyprus v. Turkey,Just satis-
faction and Acts of Aggression “ The most recent judgment of the Grand Cham-
ber is similarly situated in the growing discussion on the crime of aggression “
in
turkey-just-satisfaction-and-acts-aggression.
61 Risini , Can’t get no just satisfaction ? The Cyprus v. Turkey judgment of the Euro-
pean Court of Human Rights in Junge Wissenscschaft im Öffentliches Recht, Mai
2014.