463 / 473
“Cyprus v. Turkey” Kararı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Uluslararası Hukuk ...
462
Bu bakımdan, icranın denetimi süreci açısından Bakanlar
Komitesi’nin gündemindeki AİHM kararlarıyla ilgili olarak AİHM
tarihinde ilk kez bir kararın icrası çerçevesinde AİHM kararının
kapsam ve sonuçları hakkında bir görüş belirtmenin yeni bir “
de-
vir
” olarak nitelendirildiği ve bu nedenle ayrı bir tespit kararına
gerek olmadığının vurgulandığı, “
Mahkeme konuştu, onu dinlemek ka-
lıyor
” cümlesi ile sonuçlanan Slovenya, Ermenistan, İzlanda, GKRY,
Makedonya, İrlanda, Montenegro ve Portekiz yargıçlarının ortak
ayrı görüşlerinin AİHS’nin açık hükümleri karşısında savunulması
zordur.
Ayrıca bu paragraf AİHM Büyük Dairesi’nin 1 Mart 2010 tarihli
Demopoulos
kararıyla KKTC’de kalan Rum taşınmaz mallarına ilişkin
mülkiyet iddialarının tazminat, iade ya da takas yoluyla çözümlenme-
sini öngören KKTC’nin kurmuş olduğu Taşınmaz Mallar Komitesi’nin
(TMK) sağladığı mekanizmayı AİHS açısından etkin bir başvuru yolu
olarak tanımlayıp, başvuruları kabul edilemez bulurken,
43
aynı meka-
nizmanın
yine bireysel
mülkiyet iddialarıyla bağlantılı
olarak
devlet
başvurusu çerçevesinde etkili olamaması anlaşılamamakta, karar da
bu konuya herhangi bir izahat getirememektedir.
Bir an için yargı organının, denetim organı Bakanlar Komitesi’nin
yetki alanına müdahalesi kabul edilse bile, bu “müdahale” - berabe-
rinde getireceği sorumluluk da dikkate alınarak – Bakanlar Komitesi
tarafından yürütülen denetim sürecinin değerlendirilmesini de gerek-
tirirdi. Bu çerçevede, AİHM’nin tazminat miktarının belirlenmesinde
KKTC’nin gerek kayıp iddiaları gerek Karpaz Rumları ile ilgili olarak
aldığı ve Bakanlar Komitesi tarafından olumlu karşılanan önlemler de
incelenmeliydi.
Human Rights, our shared responsibility” 27 March 2015, Brussels Declaration:
“Encourages the Committee of Ministers to:
a) continue to use, in a graduated manner, all the tools at its disposal, including
interim resolutions, and to consider the use, where necessary, of the procedures
foreseen under Article 46 of the Convention, when the conditions have been satis-
fied”
43
Demopoulos, zikredilen karar, par. 129.