dergi-122

TBB Dergisi 2016 (122)

Recep TAYFUN / Aylin ERDEM TÜRK

419

farklı birçok tanımı incelendiğinde sürekli değişim halinde olan bir

sürecin ifade edilmeye çalışıldığı anlaşılacaktır. Sürecin içinde kendini

ifade edebilme, anlama, ikna, inanma, anlaşma gibi önemli kavram-

lar dikkat çekmektedir. Bir başka ifadeyle iletişim, bir yanda haberi

veren (kaynak) diğer yanda haberi alan ve haberi simgeleyen mesaj

olmak üzere üç temel öğeden oluşan bir süreçtir. Bu süreç içerisinde

kod, kodlama, kod açma, yorumlama ve geri iletişim yer almaktadır.

İfade edilen bu kavramların tamamı, arabuluculuk iletişimi süreçle-

rinin seyrini ve yönünü belirleyen temel kavramlardır. Tarafların an-

laşma ve uzlaşma süreçlerinde bu kavramlar belirleyici olacaktır. Bu

kavramlar aynı zamanda, arabuluculuk eğitimi veren/alan ve uygula-

malara katılanlar açısından da sürecin ne ifade ettiğini ortaya koyacak

niteliktedir. Çalışma kapsamında arabuluculuk eğitimi alan kişilerle

yapılan mülakatlarda bu ayrıntılara vurgu yapılmaya çalışılmıştır.

Uyuşmazlıkların anlamaya varmak suretiyle çözümü hakkın-

da pek çok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerden birisi de arabulu-

culuktur. Alternatif uyuşmazlık çözümleri ceza yargısı ile idarî yargı

alanında da kabul edilmektedir. Ancak, özel hukuka ilişkin uyuşmaz-

lıkların, niteliği ve arabuluculuk yöntemlerinin de farklı olması ne-

deniyle, ceza ve idari uyuşmazlıklardan ayrı olarak düzenlenmesinin

isabetli olacağı düşünülmüştür. Öte yandan, bu yöndeki düzenleme-

nin Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu içinde yer alması düşünü-

lebilir ise de genel bir kanunda bu hükümlere yer verilmesi yerine,

ayrı bir kanunla düzenlenmesinin daha doğru bir yaklaşım olacağı

sonucuna varılmıştır. Nitekim Avusturya, Almanya, Bulgaristan, Ma-

caristan ve Slovakya gibi ülkelerde de arabuluculuk özel kanunlarla

düzenlenmiştir. Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları sınırlı değildir.

Her ülkeye ve sosyolojik gerçeklerine uygun alternatif uyuşmazlık çö-

zümleri mevcuttur.

Ülkemizde arabuluculuk uygulamalarının uyuş-

mazlıkların çözümünde etkili bir alternatif olarak kabul görmesi ve

yerleşmesi, uygulamacıların ve eğitimcilerin kazandıkları birikim ve

deneyimlerin paylaşımı ile mümkün ve anlamlı olacaktır.

Doğan Cüceloğlu, Yeniden İnsan İnsana, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1997, s. 72.

Adalet Bakanlığı, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Gerekçesi”,

2008, s.5, erişim tarihi; 02 Eylül 2015,

malari/Kanunlasan/2012Yili/Kanmetni/6325ss.pdf.